ABD’nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilciliği, Başkan Donald Trump’ın hazırladığı 20 maddelik Gazze’ye ilişkin barış planına dair yasal düzenlemeleri içeren girişimi, geçtiğimiz günlerde Güvenlik Konseyi üyelerine sundu. Toplantıya, ABD’nin BM temsilcisi Michael Waltz liderlik etti ve “E10” olarak adlandırılan seçilmiş üyeleri temsil eden delegasyonların yanı sıra çeşitli bölgesel temsilciler de katıldı.
Katılımcı ülkeler arasında Türkiye, Mısır, Katar, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi bölgesel aktörler yer aldı. Toplantının odak noktası, ABD’nin planını ve bu plan doğrultusunda tasarlanan uluslararası barış ve güvenlik tedbirlerini tartışmaktı.
Taslak Plan ve İçeriği
Görüşmelerde, özellikle Gazze’de barışın sağlanması amacıyla hazırlanan taslak metnin detaylarına yer verildi. Taslak, BM Güvenlik Konseyi’nin 15 üyesine resmi değerlendirme ve onay süreci için iletildi. Plan, Gazze’nin kontrolünün Hamas’tan alınması ve silahsızlandırılması ile ilgili adımları içeriyor. Ayrıca, Gazze’nin yönetimi için geçici bir organ olan “Barış Konseyi”nin kurulması planlanıyor.
Bir diğer önemli unsur ise, Uluslararası İstikrar Gücü kurulması ve bu gücün aktiviteleri ile ilgili detaylar. Taslak karar taslağında, bu güç aracılığıyla, Gazze’deki insani duruma destek sağlanacak, sınır güvenliği güçlendirilecek ve silahlı gruplar silahsızlandırılacak.
Güç Yetki ve Görevleri
Plan kapsamında, BM’nin iki yıl süreyle yetkilendireceği Uluslararası İstikrar Gücü, sivilleri koruma, insani yardım akışını denetleme, güvenli bölgeler oluşturma ve silahsızlandırma çalışmalarını yürütecek. Ayrıca, yeni bir Filistin polisi eğitimi de plan dahilindedir. Bu güç, görevlerini yerine getirirken, Mısır ve İsrail ile imzalanacak ortak çatı anlaşmalarıyla faaliyet gösterecek.
Oylama tarihi ve güçlerin Gazze’ye hareket zamanları konusunda ise resmi bir açıklama yapılmadı. Ancak, bazı kaynaklar önümüzdeki hafta gerçekleşecek oylama ve ilk birliklerin ocak ayında göreve başlaması öngörüsünde bulundu.
Bölgesel ve Uluslararası Destek Çabaları
ABD’nin BM Daimi Temsilciliği, yaptığı açıklamada, Türkiye, Mısır, Katar, Suudi Arabistan ve BAE’nin bu plana verdiği bölgesel destek vurgulandı. Açıklamada, Başkan Trump’ın liderliğinde ABD’nin BM’de sürdürülen tartışmaları sonuç odaklı hale getirmeyi hedeflediği belirtildi ve “Taraflar, uzun süredir devam eden kan dökülmesini durdurmak ve Ortadoğu’da kalıcı barışa ulaşmak için bu tarihi fırsatı değerlendirmeli.” ifadeleri kullanıldı.
Öte yandan, ABD yetkilileri, Amerikan güçlerinin Gazze’ye konuşlanmayacağını belirterek, destek amacıyla Türkiye, Azerbaycan, BAE, Mısır, Katar ve Endonezya ile görüşmelerin sürdürüldüğünü aktardı. Ayrıca, bazı ülkelerin UİG’ye katılım konusunda BM’den yasal zemin oluşturulması şartını ileri sürdüğü öğrenildi.
