Trump’ın BM Zirvesi’nde Gazze Planı ve Bölgesel Gelişmeler

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu çerçevesinde düzenlenen toplantıda, ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze Şeridi’ne yönelik saldırılarının kalıcı olarak sona erdirilmesine odaklanan yeni bir plan sunduğu iddia ediliyor. Trump’ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, salı günü gerçekleştirilen toplantıda birçok Müslüman ülke liderinin de bulunduğu ortamda, “Gazze ve Ortadoğu’da barış” konusu etrafında 21 maddelik kapsamlı bir çözüm önerisi paylaştığını belirtti.

Witkoff, detayları fazla paylaşmaktan kaçınırken, ABD basınına yansıyan bilgilere göre planın temel unsurları şöyle sıralanıyor:

• Gazze’de tutuklu İsrailli rehinelerin tamamının serbest bırakılması.
• Kalıcı ve bağlayıcı bir ateşkesin tesisi.
• İsrail ordusunun Gazze’den kademeli olarak geri çekilmesi.
• Savaş sonrası Gazze’nin yeni yönetimiyle ilgili Hamas dışındaki unsurların yer aldığı bir idari mekanizma kurulması.
• Arap ve Müslüman ülke temsilcilerinin de içinde bulunduğu bir güvenlik gücü oluşturulması.
• Gazze’nin yeniden inşası ve yönetimi için bölge ülkelerinin finansal destek vermesi.

Toplantıya katılan liderler, Trump’ın planına ilk tepkilerde olumlu izlenimler bildirirken, ABD’den de çeşitli taahhütlerin alınması gerektiği belirtildi. Amerikan Axios ajansı, Müslüman liderlerin ABD’den, İsrail’in Gazze veya Batı Şeria’daki herhangi bir ilhak girişiminde bulunmaması, bölgede yasa dışı yerleşimler kurmaması ve Kudüs’teki El Aksa Camii’nin statüsüne zarar vermemesi gibi garantiler talep ettiğini aktardı. Ayrıca, Gazze’ye insani yardımların hızla artırılması yönünde de sözler alındı.

Planın prensipte büyük oranda kabul gördüğü ve ilk kez ciddi bir taslağın masaya konulduğu yönünde değerlendirmeler yapılıyor. Toplantı sonrası ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Witkoff’un Arap ve bölge temsilcileriyle detayları tartıştığı ve Avrupa ülkelerine de bilgilendirme yapıldığı kaydedildi.

İsrail ve Filistin Destekli Çelişkili Adımlar

Planın en kritik noktalarından biri, Avrupalı ülkelerin Filistin devletini tanıyış biçimine karşılık, İsrail’in Batı Şeria’yı ilhak etme tehdidine karşı ortak bir tutum geliştirilmesiydi. Trump, Netanyahu ile yaptığı görüşmede, bu ilhak girişimine kesinlikle izin vermeyeceğini ifade etti ve bu konuda net bir duruş sergiledi. Politico, Trump’ın söz konusu bölgedeki ilhak girişimine karşı duruşunu Müslüman liderlere söz verdiğini öne sürdü.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da, İsrail’in Batı Şeria’da ilhak adımları atmasının Arap-İsrail normalleşmesini engelleyeceği uyarısında bulunarak, bu durumun ABD için kırmızı çizgi olacağını belirtti. Macron, bölgedeki gerilimi tetikleyen bu gelişmenin bölgenin istikrarını ciddi şekilde etkileyebileceğini vurguladı.

İsrail Lideri Netanyahu’nun Tutuklanma Korkusu ve Uluslararası Gelişmeler

Savaş suçları nedeniyle uluslararası mahkemeler tarafından tutuklama kararı alınan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, tutuklanma korkusu ile ABD’ye geçiş yolunu uzattı. Önceden Yunanistan, İtalya ve Fransa üzerinden ABD’ye ulaşan uçağının rotası, bu kez Akdeniz’i aşarak Cebelitarık Boğazı’ndan Atlantik’e çıktı. Bu operasyonel değişiklik, Netanyahu’nun tutuklanma endişesiyle New York’a ulaşmasını yaklaşık 600 km uzattı.

Netanyahu, BM Genel Kurulu’nda yapacağı konuşma öncesinde, Filistin devletini tanıyan Avrupa ülkelerini sert biçimde eleştirdi. Onları, “teröre utanç verici teslimiyetleri” ile suçladı ve görüşmelerde, Gazze’deki hedefleri hakkında tutumlarını netleştirmeyi planlıyor.

Filistinli Lider Mahmud Abbas, Vize Sorunu ve BM Konuşması

Vize engelinden dolayı BM’ye katılamayan Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, videokonferans aracılığıyla salondaki yerini aldı ve yaşanan gelişmeleri gündeme taşıdı. Abbas, Gazze’de sürdürülen işgal ve aşırı güç kullanımı ile ilgili çarpıcı açıklamalarda bulundu. İsrail güçlerinin saldırılarında yüzbinlerce Filistinlinin hayatını kaybettiğine, çoğunun ise silahsız siviller ve çocuklar olduğuna vurgu yaptı.

Konuşmasında, İsrail’in bölgedeki saldırılarının sadece bir askerî operasyon değil, aynı zamanda savaş suçları ve insanlık suçları olduğunu belirtti. Ayrıca, yerleşim yerlerindeki yıkımlar ve saldırıların da dikkat çekici olduğunu, bunların uluslararası hukuk açısından suç teşkil ettiğini vurguladı. Filistin devletinin tanınması ve Gazze’nin durumunun ilk sırada yer aldığı BM oturumları, bu gelişmelerin ABD’nin tutumuna bir tepki olarak görülüyor.

BM’de Sabotaj İddiaları ve Merdiven Krizi

Trump, BM Genel Kurulu’nda yaşanan teknik aksaklıkları ‘sabotaj’ olarak tanımladı ve derhal soruşturma açılması çağrısında bulundu. Girişteki merdivenlerin aniden durması ve eşi Melania Trump ile dengenin kaybolması bu iddianın temel dayanaklarını oluşturdu. Söylentilere göre, olay, bazı BM görevlilerinin ülkeler arasındaki finansman farklarını göstermek ve durumu protesto etmek amacıyla kasten yaptığını iddia eden spekülasyonlar mevcut.

Vizyondaki olaylar, Beyaz Saray’ın ilgili olaylara kasıtlılık olup olmadığını araştırmasıyla netlik kazanacak. İngiliz The Times, BM’ye aktarılan fonların kesilmesi ve üst görevlinin durdurulmasıyla ilgili spekülasyonlara dikkat çekti.