Hollanda Seçim Sonuçları ve Gelecek Politikalar

Hollanda’da son yapılan parlamento seçimlerinde oyların %98’inden fazlası sayıldı ve kesinleşmemiş sonuçlara göre, liberal eğilimli Demokratlar 66 (D66) ve aşırı sağcı, İslam karşıtı partisi PVV, %16,7’lik oy oranlarıyla neredeyse başabaş tamamladı. İki parti arasındaki oy farkı yaklaşık 3 bin civarında olup, önümüzdeki hafta denizaşırı topraklardan gelecek oyların tamamlanmasıyla kesin sonuçlar netlik kazanacak.

Seçimin galibi D66

Seçimin en büyük sürprizi, iki yıl önceki seçime göre oylarını 10 puanın üzerinde artıran Demokratlar 66 (D66) oldu. Bu gelişme, aynı zamanda aşırı sağcı PVV’nin oy oranını yaklaşık 7 puan aşağı çekti. Şu anki verilere göre, her iki parti de 26 sandalye kazanmış durumda. Önceki seçimlerde PVV’nin 37, D66’nın ise 9 milletvekili vardı. Ayrıca, Dilan Yeşilgöz liderliğindeki Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi (VVD) %14,1 oyla üçüncü sırada yer alırken, sandalye sayısını 22’den 24’e çıkardı. Yeşil Sol (GL) ve İşçi Partisi (PvdA) ittifakı ise, %1,5 oy oranıyla toplam 25 sandalye ile güçlendi. Hristiyan Demokrat Parti (CDA) ise, oylarını 8.4 puan arttırarak %11,7 ile beşinci sırada yer aldı ve milletvekili sayısını 5’ten 18’e yükseltti. Ayrıca, Türk ve Müslüman üyeleriyle bilinen DENK partisi, oy oranını koruyarak %2,4’te kaldı ve 3 sandalye sayısıyla parlamento temsilini sürdürdü.

Koalisyonun Temel Gelişmeleri

Toplam 150 sandalyeli parlamentoda, çoğunluğu sağlamak amacıyla en az dört partili bir koalisyon kurulması gerekecek. Siyasi gözlemcilere göre, en olası senaryo, D66, VVD, GL-PvdA ve CDA partilerinin bir araya gelerek merkezci bir koalisyon oluşturmalarıdır. Sürecin zorlu geçebileceği ve yeniden seçimlerin gündeme gelebileceği düşünülüyor. Hollanda’da analiz yapan uzmanlar, Wilders’in “anahtar” rolünü kaybettiğini, onun yerine oyların redistribüsyonunda D66 ve lideri Jetten’in ön plana çıktığını belirtiyor.

‘Robot Jetten’ ile Yenilik Geliyor Mu?

Avrupa Birliği yanlısı politikalarıyla tanınan D66 lideri Rob Jetten, kampanya süresince ‘sosyal liberal’ ve uzlaşmacı bir profil çizdi. 38 yaşındaki siyasetçi, başarılı olursa ülkenin en genç ve ilk eşcinsel başbakanı olma unvanını kazanabilir. Jetten, aşırı sağcı lider Geert Wilders’ı “Hollanda kimliğini ele geçirmekle” suçladı ve sadece Müslümanlar üzerinde olumsuz propaganda yaptığını iddia etti. Ağustos ayında erkek arkadaşlarıyla evlenmeyi planlayan Jetten, geçmişte iklim ve enerji bakanlığı yapmış, eski Başbakan Rutte hükümetlerinde de görev almıştı. Medyanın onu “Robot” lakabıyla anmasının nedeni, bakanlık döneminde kendisine yöneltilen sorulara sorun çıkarır tarzda yanıtlar vermesiydi. Ancak, partisinin koalisyon çalışmalarında başarı elde etmesi halinde, bu genç siyasetçinin Hollanda’nın yeni lideri olma ihtimali güçleniyor.

Bilgi Notu: Seçimlerde Wilders’in PVV’si ile D66 arasında çok az oy farkı bulunuyor. Wilders, kendilerinin daha fazla oy alması halinde koalisyon görüşmelerine partisinin liderlik etmesini talep ediyor. Fakat, merkez partiler Wilders ile koalisyon kurmayı reddetti. Wilders’ın göç politikaları, Haziran ayında hükümetin düşmesine de yol açmıştı.