Arnavutluk ve Azerbaycan İkilisinin Kısa Tarihi və Diplomasideki İlginç Anlar

Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Danimarka’nın başkenti Kopenhag’da düzenlenen 7. Avrupa Siyasal Topluluğu Zirvesi sırasında, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile ayaküstü sohbetler gerçekleştirdi. Rama, özellikle Fransız lider Macron’a hitaben yaptığı açıklamada, “Bize bir özür borçlusunuz. Çünkü Başkan Trump’ın, Arnavutluk ve Azerbaycan arasında olası bir barış antlaşmasını teşvik ettiği süreçte sizin tebriklerinizi göremedik” şeklinde konuştu.

Ramanın sözleri Azerbaycan lideri Aliyev tarafından kahkahalarla karşılandı ve ardından Macron, şakayla “Bunun için özür dilerim” cevabını verdi. Bu anekdotların altında ise, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın Kafkasya ve Balkanlar’daki diplomatik girişimleri ve kullandığı ifadeler yer alıyor.

Trump’ın Karışık Diplomasi Deneyleri

ABD Başkanı Donald Trump, sık sık Azerbaycan ve Arnavutluk arasında uzun süredir devam eden anlaşmazlıklar hakkında konuşurken, bazen “Armenia” yerine “Albania” (Arnavutluk) ifadelerini kullanmıştır. Geçtiğimiz ay Amerikan basınına yaptığı açıklamada, “Çözülemeyen savaşlar mı? Onları da çözüme kavuşturduğum oldu. Azerbaycan ve Arnavutluk arasındaki uzun süredir devam eden çatışmayı ofisime davet ettiğim liderlerle görüşerek çözdüm,” diyerek bu durumu anlatmıştı.

Yine aynı ay İngiltere ziyareti sırasında, Başbakan Keir Starmer ile yaptığı ortak basın toplantısında, “Azerbaycan” ile “Arnavutluk” arasındaki savaşa dair bir çözüm aradıklarını söylerken, yine iki ülkeyi karıştırmıştı. Bu hatalar, onun bölgesel meselelerdeki karmaşık ve bazen hatalı iletişim tarzının bir göstergesi oldu.

Geçen Ağustos ayında, Trump, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ı Beyaz Saray’da ağırlamış ve liderler, bir barış antlaşması imzalayarak uzun süredir devam eden çatışmalara resmi bir son vermeyi ve Washington ile ilişkilerini güçlendirmeyi taahhüt etmişlerdi. Diplomasi dünyasında, bu anlar ve Trump’ın dil kullanım biçimi, bölgesel sorunların ne denli karışık ve zaman zaman mizah ve hatalarla iç içe olduğunu gösteriyor.