Bu yıl dokuzuncu kez düzenlenen ve küresel arenanın prestijli platformlarından biri haline gelen “TRT World Forum 2025”, “Küresel Yeniden Kurulum: Eski Düzenden Yeni Gerçeklere” temasıyla önemli tartışmalara ev sahipliği yapmaya devam ediyor. Forumun ikinci gününde gerçekleştirilen panelde, uluslararası hukukun günümüzdeki durumuna ve Filistin meselesinin çözümüne dair kritik görüşler masaya yatırıldı.
Özellikle, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi gibi temel kurumların çatışmalarda gösterdiği yetersizlik ve uluslararası adaletin işlerliğini yitirmesi konusu öne çıktı. Panelde yer alan uzmanlar, Ukrayna ve Gazze’de yaşanan çatışmalarda hukukun devre dışı kalma eğilimine dikkat çekerek, dünyada daha adil ve etkin bir uluslararası düzenin oluşturulması çağrısında bulundu.
Uluslararası Hukukun Güncel Durumu ve Krizin Çözümüne Yönelik Görüşler
- Humza Yousaf: “İsrail, Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından aranan bir yetkili tarafından yönetiliyor. Bu durum, savaş suçlarına ilişkin yargılamaların etkinliğini sorgulanabilir kılıyor. Sözde ‘kurallara dayalı düzen’ gözlerimizin önünde çöküyor. Hesap verebilirliğin sağlanmadığı bir ortamda, adil bir uluslararası düzenin inşası mümkün değildir,” dedi.
- Abdulqawi Yusuf: “Hukuk her zaman var olmaya devam edecektir. Bir ya da birkaç devletin hukuku ihlal etmesi, yeni normlar oluşturmaz veya mevcutların yerine geçmesine neden olmaz. Ulusal veya uluslararası düzeyde ihlal edilse de, hukukun varlığı sürer,” diyerek, hukukun bütün koşullarda mevcudiyetini koruduğunu vurguladı.
Yusuf, BM Güvenlik Konseyi’nin yetersizliği ve uluslararası hukukun uygulanabilirliği konularına değinerek, “Uluslararası hukuk, birkaç güçlü devletin iradesine emanet edilemez” ifadesini kullandı. Ayrıca, yargıya ilişkin uygulamaların wasfına değinerek, “Uluslararası adalet divanı, İsrail’in Filistin topraklarındaki varlığını yasa dışı ilan etti. Ancak, yürütme organlarının ve küresel güçlerin desteği olmadan bu kararlar etkili olamaz” şeklinde konuştu.
Filistin ve Uluslararası Hukuk Üzerine Derinlemesine Konuşmalar
Assaf: “Kim hesap verebilir?” sorusunu soran Filistin Devleti Medya Denetçisi Dr. Ahmed Assaf, uluslararası kurumların kararlarını hatırlatarak, “Birleşmiş Milletler, Filistin halkının haklarını koruyan çok sayıda karar aldı. Ancak, bu kararlar uygulanmadığı için, uluslararası sistemin güvenilirliği sarsılmıştır. İsrail, dünya çapında uluslararası hukuk ve BM kararlarının üzerinde konumlandırılmaya çalışılıyor,” dedi.
Öte yandan, Türkiye’nin rolüne de vurgu yapan Dışişleri Bakan Yardımcısı Dr. Nuh Yılmaz, “Filistin’deki soykırımı durdurmak için büyük çaba sarf ediyoruz. İsrail, çöküşte olan bir sistemin dokunulmaz direği gibi hareket ediyor ve suç işleyenler hesap vermiyor. Türkiye, bölgedeki durumu yakından takip ediyor, uluslararası birlikte hareket ediyor ve Gazze’deki durumu çözmek adına çeşitli girişimlerde bulunuyoruz,”