Gazze Barış Sürecinde Son Durum ve Bölgesel Endişeler

ABD Başkanı Donald Trump’ın 20 maddelik Gazze barış planını tanıtmasının üzerinden yaklaşık bir ay geçmesine rağmen, bu yöndeki ilerleme oldukça yavaş seyrediyor. Çoğu zaman kırılgan ve sıkça ihlal edilen ateşkes anlaşmaları yanında, bölgesel aktörlerin askeri, siyasi ve mali endişeleri süreci zorluyor. Arap ülkeleri, Gazze konusunda sorumluluk almayı düşünmeden önce, ABD’den net garantiler talep ediyor. Bu taleplerin temelinde ise Hamas’ın silahsızlanması, Gazze’nin geleceğinden çekilmesi ve bölgede kurulacak uluslararası gücün nitelikleri yer alıyor.Uzmanlar, özellikle Uluslararası İstikrar Gücü’nün yapısı ve operasyonel sınırları konusunda ciddi çekincelerin bulunduğuna işaret ediyor. Amerikan CNN’e konuşan bir Ortadoğulu yetkili, göreve katılacak ülkelerin güç büyüklüğü, katkı sağlayacak personel sayısı, komuta zinciri ve karar alma süreçlerindeki liderlik rolleri gibi konularda ABD ile görüşmeler yaptıklarını belirtti. Ayrıca, bazı ülkelerin uluslararası gücün sınırlarını belirlemek amacıyla Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nden resmi karar talep ettiğini de aktardı. Arap ülkeleri ise, ABD’nin belli bir rol üstlenmesini istiyor ve bölgedeki iç çatışma risklerine karşı güvenlik endişelerini dile getiriyor.

İşte bu karmaşık duruma ek olarak, bölge ülkeleri Gazze’nin yeniden inşası için planlanan 70 milyar dolarlık fonlara da mesafeli yaklaşıyor. Birçok uzman, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkelerin, Hamas’ın silahsızlandırılması ve savaş sonrası siyasi düzenin nasıl işleyeceği konusunda net garantiler olmadan finansman sağlamaktan kaçındığını söylüyor. Bu ülkelerin talepleri arasında, Gazze’yi yönetmek için Ramallah merkezli Filistin Yönetimi’nin belirleyici olması ve Hamas’ın bölgedeki rolünün sona erdirilmesi bulunuyor.

İnsani Durum ve Güncel Gelişmeler

Hamas’ın askeri kanadı El Kassam Tugayları, dün yaptığı açıklamada, Gazze’de bir tünelde bulunan ve İsrail’e rehin tutulan 3 kişinin cesedinin teslim edildiğini duyurdu. Bu gelişme, ateşkesin sağlanması ve rehinelerin geri alınması kapsamında gerçekleştirildi. Hamas, toplamda 20 canlı rehin ile 28 İsrail askeri ve sivili rehin tutarken, kalan bazı rehinelerin cesedinin de teslim edilmesini hedefliyor.

İsrail ile Hamas arasındaki anlaşmada, insani yardımın arttırılması ve temel ihtiyaçların karşılanması amacıyla günlük tır girişinin 600’e çıkarılması öngörülüyordu. Ancak, şu ana kadar girişlerin sadece yaklaşık %24’ü olan 145 tır gerçekleşti. Bölgedeki yardım operasyonlarıyla ilgili bilgiler, Gazze’deki insani koşulların kritik seviyelere ulaştığını gösteriyor. Gazze yönetimi, insani yardımların yetersiz olduğunu ve bölgenin yeniden yapılandırılması için uluslararası toplumdan tam destek istediğine vurgu yapıyor.

Eğitim Faaliyetleri ve Toparlanma Çabaları

Ateşkes sonrası, Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı (UNRWA) yeniden eğitim faaliyetlerini başlattı. Yetkililer, şu anda yaklaşık 25 bin öğrencinin güvenli alanlarda yüz yüze eğitim aldığı ve 300 bin civarında öğrencinin ise çevrimiçi derslerle eğitime devam ettiğini belirtiyor. Çocuklar ve öğretmenler, son yaşananlar sonrası yeni eğitim ortamlarında sağlıklı ve sürdürülebilir bir şekilde öğrenim hayatına dönmeye çalışıyor.

İstanbul’da Kritik Toplantı ve Uluslararası İşbirliği

Bugün İstanbul’da düzenlenecek Gazze konulu toplantıya, Bakan Hakan Fidan ev sahipliği yapacak. Toplantıya, Birleşik Arap Emirlikleri, Endonezya, Katar, Pakistan, Suudi Arabistan ve Ürdün gibi bölgenin önemli ülkelerinin bakanları katılacak. Toplantının ana gündemi, gerçekleşmekte olan ateşkes sürecinin son durumu, bölgedeki insani kriz ve uluslararası işbirliği imkanları olacak. Ayrıca, Fidan’ın bu platformda, İsrail’in provokatif adımlarını eleştirmesi ve bölgesel barışın güçlendirilmesi çağrısında bulunması bekleniyor. Toplantıda, bölge barışını sağlamak ve Gazze’nin güvenliğini teminat altına almak amacıyla, çeşitli ortak girişimlerin ve uluslararası destek mekanizmalarının geliştirilmesi gündeme getirilecektir. Filistin halkının hakları ve iki devletli çözüm vizyonunun korunması, toplantının diğer önemli hedefleri arasında yer alıyor.