Tosya Çeltik Hasadı ve Üretimin Güncel Durumu

Türkiye’nin önemli pirinç üretim bölgelerinden biri olan Kastamonu’nun Tosya ilçesinde çeltik hasadı yoğun bir şekilde devam ediyor. İlçenin ekonomik canlılığını koruyan coğrafi işaret tescil belgeli “Sarıkılçık” pirincinin ürün verme dönemi sürerken, ilginin artmasıyla birlikte bölge çiftçileri yoğun mesai harcıyor. İlçede yetiştirilen diğer türler arasında “Osmancık”, “Efe” ve “Yatkın” gibi çeşitler de bulunuyor ve bunların da hasadı gerçekleştiriliyor. Bölgede biçerdöverler kullanılarak toplanan çeltikler, güneşin altında kurutuluyor ve ardından fabrikalara nakledilerek işleniyor. Bu sayede, sağlanan üretimle Türkiye’nin çeşitli noktalarına kaliteli pirinç temin ediliyor.

Yaklaşık 10 bin dekar alanda ekimi yapılan Tosya sarıkılçık pirincinin, %18 şeker oranı bakımından coğrafi işaretli ürün olarak kabul edilmesi, ürüne olan ilgiyi artırıyor. Son beş yılda yaklaşık 5 bin dekar alanda yapılan ekim, kuraklık ve sulama sorunları nedeniyle son yıllarda 1500 dekara kadar düştü. Çiftçiler sulama sıkıntısı nedeniyle verimin %40 oranında azaldığını belirtiyorlar. İlçedeki Ortalıca köyünde çeltik yetiştiriciliği yapan Muhtar Salih Uysal, “Çapası, kepeği, gübresi ve ilaçlama süreçleriyle hasata hazır hale gelir hale geldik. Şu anda hasadımızı yapıyoruz ve diğer köylere göre verimimiz daha yüksek çünkü burada karasular bizi destekledi. Sulama sorunlarımız nedeniyle bazı tarlaları sırayla suladık ve biçerken, kurutma işlemini gerçekleştiriyoruz. Çeltik üretiminin sürdürülebilir olması için sürekli suyun sağlanması gerekiyor, aksi takdirde verim düşüşü kaçınılmaz oluyor. Devrez Çayı’ndan gelen suyu kullanarak belirli dönemlerde sulama yapıyoruz ve bu da verim üzerinde etkili oluyor. Ancak tüm köyler ve çevre bölgeler sulama sorunlarından dolayı ciddi sıkıntılar yaşıyor ve birçok tarlada biçim yapılamıyor. Özellikle sarıkılçık ürünlerde fiyatlar olumsuz etkilendi” dedi.

Çeltik üretimine 1960’lı yıllardan beri devam eden Mehmet İpek, “Daha önce ırmaklarda üretim yapıyorduk. Şimdi ise emekliyiz ve buradaki tarlalarda çalışmalarımıza devam ediyoruz. Bu yıl hasat başladı, ancak önceki yıllarda dönüm başına bin kilogramdan fazla verim alırken, bu yıl yaklaşık 700 kilogram civarında ürün elde ettik” ifadelerini kullandı. Bölgede yaşanan sulama ve kuraklık sorunlarının, ürün miktarını ve kalitesini nasıl etkilediği ise dikkat çekiyor. Bu sorunların giderilmesi halinde verimin artması ve ürün kalitesinin yükselmesi bekleniyor.