Muş’ta Geleneksel Güz Armudu Saklama ve Satış Geleneği

Muş’ta sonbaharın habercisi olan ve bağlarda toplanan güz armutları, geleneksel yöntemlerle uzun süre tazeliğini korumaya devam ediyor. Bağlardan toplanan bu armutlar, uygun ortamda ipe dizilerek yaklaşık üç ay boyunca soğuk depolarda muhafaza ediliyor. Bu süreçte, hem yerel halk hem de dışarıdan gelen ziyaretçiler tarafından büyük ilgi görüyor.

Yaklaşık 40 yıldır geleneksel yöntemlerle güz armutlarını saklayan ve satan İlhan Demirel, ipe dizilmiş armutların tadını ve kalitesini koruduğunu belirtiyor. Demirel, “Her yıl aynı özenle armutları seçiyor ve ipe dizerek saklıyoruz. Bu gelenek sayesinde, ürünlerimiz kış aylarında da taze kalıyor ve satılıyor” şeklinde konuştu. Kentte ve il dışındaki pazarlarda, kilo fiyatı 100 TL’den satışa sunulan ürünler, özellikle kış aylarında popülerliğini artırıyor.

Demirel ayrıca, yıllarca kazancını bu geleneksel yöntemle sağladığını ifade ederek, “Bu işi yapmaya 40 yıl önce başladım. Marketlere göre üstünlüğümüz, ürünlerimizin doğal ve tazelikle dolu olması. Muş’un iklimi ve toprak yapısı, armutlarımızın gelişmesini sağlıyor” dedi. Muş’un özgün bağ kültüründe önemli bir yeri olan bu armutlar, özellikle yüksek ve kayalık alanlarda yetişiyor.

Geleneksel Saklama ve Satış Süreci

İpe dizilen güz armutları, yaklaşık üç ay boyunca soğuk ortamda dayanıklılığını sürdürüyor. Sıcak havalarda ise bu süre daha kısa olabiliyor. Demirel, “İpe dizdiğimiz armutlar tam olgunlaşmadan tane tane koparılır ve yenir. Mevsim sonunda ürünlerimizi özellikle il dışındaki müşterilere gönderiyoruz” diyerek sürecin detaylarını paylaştı. Bu yöntem, hem ürünlerin uzun süre bozulmadan kalmasını sağlıyor hem de ekonomik kazanç sağlıyor.

Yöre halkı ve turistler için armutlar, adeta kış sofralarının vazgeçilmezi haline geliyor. Demirel, “İl dışından gelen birçok yerli ve yabancı turistle karşılaşıyoruz. Turistler, dükkânımıza uğrayıp hem armağan hem de yerel ürünlerimizi satın alıyorlar. Bu sayede manevi ve ekonomik anlamda da destek alıyoruz” şeklinde ifade etti.

Yerel Çarşı ve Turist Çekiciliği

Demirel, Muş’un tarihi Yukarı Çarşı’sında hizmet veriyor. Buradaki cami ve hanların tarihi dokusu, turistlerin ilgisini çekiyor. Ziyaretçiler, burada hem görsel hem de kültürel açıdan zengin bir deneyim yaşıyor. Demirel sözlerini şöyle tamamladı: “Buraya gelen turistler, bazıları bizim ürünlerimize hayran kalıp, fotoğraf çekiyor ve armutlarımızı tatmak istiyorlar. Bu geleneksel yöntemleri yaşatmak ve gelecek nesillere aktarmak bizim için çok değerli”.