Kemik Suyunun Sağlık Faydaları ve Gerçekler

Kemik suyu, genellikle altın-kahverengi renkli, uzun süre kaynatılarak elde edilen bir içecektir. Birçok kişi tarafından eklem ağrılarını hafifletici, sindirime yardımcı ve cilt sağlığını destekleyici özellikleri olduğu düşünülür. Bu popüler inanışların temelinde, araştırmalara dayanan bazı bilgiler olsa da, henüz kesin kanıtlar bulunmamaktadır ve bazı önemli uyarılar da mevcuttur.

Kemik Suyu Nedir? Kitaplar ve gastronomi uzmanları, kemik suyunun, taze veya işlenmiş et kemiklerinin saatlerce düşük ısıda kaynatılmasıyla hazırlandığını belirtirler. Dana, tavuk veya balık kemikleri kullanılırken, özellikle eklem bölgeleri ve bağ dokusu içeren kemiklerin tercih edilmesi daha yaygındır. Uzun pişirme süresi, kemiklerden ve bağ dokusundan maksimum proteinin çıkmasını sağlar. Uzmanlara göre, kemik suyundaki proteinlerin büyük kısmı kolajen adlı yapısal proteinden gelir; bu, kemik, cilt ve bağ dokusunun güçlenmesine katkıda bulunan bir protein türüdür.

Çocuklar ve yetişkinler tarafından beğenilen ve sık tüketilen kemik suyu, soğutulduğunda jelatin tabakası oluşturarak kendine özgü doku ve kıvama sahip olur. Mamane, bu durumu, “Sıvı hafifçe titriyorsa, bu iyiye işarettir” diyerek açıklar.

Eklem ve Bağ Sağlığını Destekler mi?

Yaygın bir inanış, kemik suyundaki amino asitlerin ve proteinlerin, vücutta kolajen üretimini teşvik ederek eklem, tendon ve bağ yapısını güçlendirebileceği yönündedir. Dr. Keith Baar, teorik anlamda bu fikrin mantıklı olduğunu, uzun süreli çalışmaların kolajenin kemik ve bağ dokusunda çözündüğünü ve bu yapıların güçlenmesine katkı sağladığını gösterdiğini söylüyor. Bazı araştırmalar ise, kolajen takviyelerinin sporcuların kas ve tendonlarını destekleyebileceğini, iyileşme süreçlerini hızlandırabileceğini ve osteoartrit gibi eklem rahatsızlıklarında ağrıyı azaltabileceğini ileri sürüyor. Fakat, bu çalışmalar doğrudan kemik suyu ile yapılmamıştır. Ayrıca, Flowers Üniversitesi’nden spor beslenme uzmanı Louise Burke, marketten alınan veya evde hazırlanan kemik sularında bulunan amino asit oranlarının genellikle düşük olduğunu ve kolajen takviyelerine kıyasla çoğu zaman yetersiz olduğunu belirtiyor. Bu nedenle, kemik suyunun eklemler için kesin bir fayda sağladığını varsaymak doğru değil.

Bağırsak Sağlığı ve İnflamasyon Üzerindeki Etkisi

Kemik suyu, içeriğinde yüksek miktarda glutamin amino asidi barındırır ve bu nedeniyle bağırsak sağlığıyla ilgili sınırlı çalışmalar yapılmıştır. Dr. Michael Camilleri, hayvanlar üzerinde yapılan bazı küçük çalışmaların, glutamin takviyelerinin bağırsak iltihabını ve bağırsak zarındaki sızıntıyı azaltmaya yardımcı olabileceğini gösterdiğini anlatıyor. Örneğin, 2021’de yayınlanan bir deneyde, kemik suyu içen farelerde bağırsaklara zarar veren duruma karşı direnç oluşturduğu ve iltihabın azaldığı gözlemlenmiş. Ancak, bu etkinin insanlar üzerinde de aynen geçerli olup olmadığını belirlemek amacıyla daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.

Dr. Camilleri, kemik suyunun bağırsaklar ve genel sindirim sağlığı açısından iyi olabileceğini, fakat bu içeceğin mucizevi bir tedavi olmadığını vurgular.

Cildin Sıkılaşması ve Elastikiyetinin Artması

Dermatolog Dr. Rajani Katta, kolajenin ciltteki sıkılık ve esneklikte önemli bir rol oynadığını belirtir. Bazı araştırmalar, kolajen takviyelerinin cilt sağlığına ve yaşlanma belirtilerinin azaltılmasına katkı sağlayabileceğini öne sürse de, bu çalışmalar genellikle takviye üreticileri tarafından finanse edilmiştir ve bağımsız araştırmalar yetersizdir. Dr. Katta, şu anki veri ve çalışmaların, kemik suyunun doğrudan cilt üzerinde belirgin bir etkisi olduğunu gösterdiğine inanmadığını söylüyor.

Kemik Suyunun Tüketimi ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

Beslenme uzmanı Amy Bragagnini, marketlerde satılan ve hazır biçimde bulunan kemik sularının yüksek sodyum içerebileceğine dikkat çekiyor. Bu nedenle, tuz miktarını kontrol etmek adına etiketleri dikkatle okumak veya kendiniz daha az tuz kullanarak evde hazırlamak iyi bir seçenek olabilir. Dr. Keith Baar, kemik suyunda kurşun ve diğer ağır metallerin sızma riskinin olduğunu, özellikle hamilelik döneminde daha ihtiyatlı olunması gerektiğini ve haftalık tüketimin sınırlandırılması ya da küçük porsiyonlar halinde alınmasının önemli olduğunu vurgular.

Öte yandan, Amy Bragagnini, kemik suyunun iyi ve hafif bir protein kaynağı olduğunu, hastalık dönemlerinde veya iştah kaybı yaşandığında beslenmeye destek olabileceğini ve susuz kalmanıza engel olabileceğini söylüyor.