İstanbul’daki Dijital Güvenlik Operasyonu ve Veri Sahtekarlığı İncelemesi

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nca sürdürülen soruşturma kapsamında, çıkış noktası Ekrem İmamoğlu liderliğindeki çıkar amaçlı suç örgütüne yönelik yapılan çalışmalar genişliyor. Yapılan yeni operasyonlar, özellikle ‘İstanbul Senin’ mobil uygulamasında gerçekleşen veri sızıntısı iddialarını kapsamaktadır. Bu uygulama üzerinden yaklaşık 4,7 milyon kullanıcının kişisel ve konum bilgilerinin yabancı ülkelere sızdırıldığı ve 3,7 milyon kullanıcının verisinin ‘dark web’de satışa çıkarıldığı tespit edilmiştir.

İşbu süreçte, aynı zamanda, “İBB Hanem” isimli uygulamada bulunan yaklaşık 11 milyon vatandaşın sandık verilerinin yetkisiz şekilde dış sistemlere aktarılması ortaya çıktı. Bu çerçevede, uygulamaları yöneten ve örgütün etkin figürleriyle ilişkilendirilen 13 şüpheli ile, firari örgüt yöneticisi Murat Gülibrahimoğlu’nun şirketlerine sahte fatura düzenleyen 2 şahıs olmak üzere toplam 15 kişi hakkında çeşitli suçlamalarla gözaltı işlemleri gerçekleştirildi.

Ses Kayıtlarının Çözülmesi ve Teknik Bulgular

Soruşturma dosyasına daha önceden girmiş ve medyaya yansıyan önemli bir ses kaydına göre, dönemin İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sözcüsü Murat Ongun ve Kültür A.Ş. Genel Müdürü Serdal Taşkın’ın katıldığı bir toplantıya ait olduğu iddia edilen kayıt, detaylı çözümlemesiyle dikkat çekiyor. Ses kaydında, dijital reklamcılık faaliyetlerinde kullanılan yöntemler ve altyapılar detaylıca anlatılıyor. Bu bilgiler, belediyenin dijital reklam kampanyalarında ‘programatik satın alma’ sisteminin nasıl uygulandığını ortaya koyuyor.

Sistem ve Veri Toplama Yöntemleri

Sunumlar sırasında, Adform adlı dijital reklam altyapısının ‘benzersiz hedefleme’ kapasitesinden bahsedildi. Bu sistemin diğer platformlardan farklı olarak, alt alan adı (subdomain) hedeflemesi yapabildiği ve belirli internet sayfalarına giren kullanıcıların verilerinin bu yolla toplanabildiği belirtildi. Ayrıca, ‘Limon kampanyası’ adını taşıyan örnek uygulama üzerinden, olumsuz içeriklerin yer aldığı sitelerde özel reklamların yerleştirildiği ve bu reklamların ‘impression X’ kodlarıyla kullanıcıların hareket ettirildiği anlatıldı. Bu sayede kullanıcıların tarayıcı geçmişi, konum bilgisi ve etkileşim verileri sistematik biçimde kaydedildi.

Gizli Veri Toplama ve Yöntemler

Sunumu yapan yetkililer, şu ifadeleri kullandı: ‘İlgili sayfaya farklı bir reklamla girip, arka planda yerleştirilen izleme kodlarıyla kullanıcı verisi toplayabiliriz. Örneğin, görsel olarak inşaat görünümlü bir reklam, kullanıcıların bilgilerini toplayabilir ve bu bilgiler bize akmaya başlar.’ Bu yöntemle, tarayıcı geçmişi, konum ve reklam etkileşimleri gibi verilerin hedeflenerek, dış sistemlerde kampanya optimizasyonu yapıldığı belirlendi.

Veri Transferi ve Uluslararası Bağlantılar

Operasyonun önemli bir sonucu, kullanıcı verilerinin yalnızca reklamlara yönelik değil, aynı zamanda siyasi kampanyalar ve seçmen analizleri amacıyla yabancı ülkelerdeki sunuculara yönlendirilmesi oldu. Farklı IP adreslerinden ve altyapılar üzerinden yapılan veri transferlerinin, uluslararası sunucu ağına aktarıldığı tespit edildi.

Dark Web ve Veri Manipülasyonu İddiaları

Verilerin ‘dark web’de satışa çıkarıldığı iddiaları, Türkiye’de Cambridge Analytica skandalını hatırlatıyor. Bu olayda da kişisel verilerin izinsiz toplanması, yabancı platformlara aktarılması ve siyasi manipülasyonda kullanılması önemli bir endişe kaynağıdır. Cambridge Analytica vakası, Facebook kullanıcılarının verilerinin analiz edilerek seçimlerde manipüle edilmesini içermekteydi ve benzer yöntemlerin İstanbul’daki olaylarda da kullanıldığı düşünülüyor.

İki Olay Arasındaki Benzerlikler

Bu soruşturma dosyası, uygulama kullanıcılarının izni olmadan kişisel verilerin toplanması ve yabancı ülkelere aktarılması konusunda, Cambridge Analytica vakasıyla paralel izler taşıyor. Ayrıca, hackerlar veya yasa dışı platformlar aracılığıyla verilerin çalındığı ve siyasi hedefler amacıyla kullanıldığı iddiaları da dikkat çekiyor. Özellikle, hukuka aykırı yollarla elde edilen verilerin, dijital algı ve politika yönetiminde kullanımı, sistematik bir manipülasyon ortaya koyuyor. Ayrıca, örgüt yöneticileri ve bağlantılı şirketlerdeki sahte faturalar yoluyla gelir akışlarının gizlenmesine ilişkin işlemler de devam etmekte.