Gelişen Uluslararası Görüşmeler ve Gazze’de Siviller İçin Kritik Anlar
Gazze’de ateşkesin kalıcı hale getirilmesi için 20’den fazla ülke lideri Mısır’ın Şarm el-Şeyh kentinde bir araya geliyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da katılacağı zirvede, İsrail ile Hamas arasında varılan ateşkes planının imzalanması ve Gazze’nin yeniden inşası için uluslararası mekanizma oluşturulması hedefleniyor.
Bugün, Kızıl Deniz kıyısında bulunan Şarm el-Şeyh, küresel liderlerin dikkatini çekecek tarihi bir toplantıya ev sahipliği yapacak. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve ABD Başkanı Donald Trump önderliğinde gerçekleşecek zirvede, dünya siyasetinin önemli isimleri bölgesel istikrar ve kalıcı ateşkes için bir araya geliyor. Özellikle İsrail ile Hamas arasındaki uzun süredir devam eden gerilimin ardından düzenlenen bu toplantı, bölgedeki barış çabalarının mihenk taşı olacak gibi görünüyor.
Toplantı, İsrail ve Hamas arasındaki yoğun ve dolaylı müzakerelerin ardından sağlanan ateşkes ve esir takası anlaşmasının ardından planlanıyor. Gelişmelerin hız kazandığı şu günlerde, Gazze’de yaşayan sivillerin güvenliği ve insani yardım akışının sağlanması da en önemli gündem maddeleri arasında yer alıyor.
Yonleri Belirleyen Liderler ve Temel Hedefler
Zirvenin başlıca konukları arasında Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ve ABD Başkanı Donald Trump yer alırken, toplantının en kritik konusu Gazze’de ilan edilen ateşkes planının detayları olacak. Bu plan, çatışmaların sona erdirilmesi, bölgeye insani yardımların erişiminin yeniden sağlanması ve bölge genelinde istikrarın kurulmasını hedefliyor.
İlginç şekilde, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İngiltere Başbakanı Keir Starmer, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Almanya Başbakanı Friedrich Merz ve İspanya Başbakanı Pedro Sanchez gibi pek çok önemli isim de toplantıya katılacak. Ayrıca Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Ürdün, Pakistan ve Endonezya gibi ülkelerin liderleri de bölgedeki durumu yakından takip ediyor. Toplantıya Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres ve Avrupa Birliği’ni temsil eden Avrupa Konseyi Başkanı Antonio Costa da iştirak edecek.
İsrail ise bu toplantıya katılmayacağını açıkça belirtti. Hamas’ın temsilcilerinin ise katılım durumu belirsizliğini korurken, İran’ın da davet edilmesine rağmen toplantıya katılmayacağı öğrenildi.
Türkiye’nin Bu Süreçteki Aktif Rolü
Şarm el-Şeyh zirvesi, savaşın başlangıcından itibaren en geniş katılımlı uluslararası toplantı olma özelliği taşıyor. Mısır, Türkiye, Katar ve ABD temsilcilerinin yoğun diplomasi çalışmaları, özellikle ateşkesin tesisi ve Gazze’de insani yardımın sağlanması adına önemli adımlar atılmasını sağladı. Türkiye, bölgedeki gelişmelerde etkin bir güç olarak, hem Washington hem de Kahire ile yürüttüğü yoğun temaslar sonucu bu sürecin şekillenmesinde belirleyici olmayı sürdürüyor.
Diplomatik görüşmelerde, kalıcı bir ateşkes ve Gazze’nin yeniden inşası için uluslararası mekanizmaların kurulması yönünde teklifler gündeme getirildi. Bu bağlamda, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bölgedeki liderlerle yapacağı ikili görüşmeler, sürecin ilerlemesi açısından büyük önem taşıyor.
Gazze’de Yeniden Sokağa Dönüş ve Güç Dengeleri
Gazze’deki ateşkesin ardından, Hamas’ın güçleri yeniden sokağa çıktı. Financial Times’ın ve sosyal medyanın paylaştığı görüntüler, Hamas’ın askeri varlığını korumaya devam ettiğini gösteriyor. İsrail’in 'Hamas büyük ölçüde yok edildi' açıklamalarına rağmen, örgüt hızla toparlanarak bölgedeki kontrolünü sürdürmeye çalışıyor.
Hamas savaşçıları, rakip gruplara ve şüpheli olanlara karşı şiddet eylemlerini yeniden başlattı ve kuzey Gazze’de denetim noktaları kurdu. Ayrıca, bölgedeki silahlı direniş gruplarına 48 saat içinde silah bırakma çağrısı yapıldı. Refah bölgesinde etkili olan bazı gruplar ise Hamas’a karşı direnmeye devam ediyor.
Rehine ve Tutuklularda Kritik Gün
Ateşkes anlaşmasının ilk aşamasında, rehinelerin serbest bırakılması ve tutukluların takası önemli bir adım olarak görülüyor. Hamas, hayatta olan 20 rehinenin yerinin belirlendiğini ve beklenenden daha erken serbest bırakılabileceğini açıkladı. Rehinelerin üç farklı noktadan Kızılhaç yetkililerine teslim edilmesi planlanıyor.
ABD Başkan Yardımcısı JD Vance, 24 saat içinde İsrailli esirlerin serbest bırakılabileceğine dair umutlarını dile getirdi. Aynı zamanda, Hamas’ın tutuklu ve esirlerle ilgili baskıları sürerken, serbest bırakılacaklar arasında ömür boyu hapis cezaları alan bazı isimler de bulunuyor. İsrail ise, tepkisiz kalmadan, tutuklu sayısını ve süreçleri yakından takip ediyor.
Dün, Gazze sınırındaki Refah kapısından insani yardım tırlarının girişine izin verildi. Bu gelişme, bölgedeki durgunluğun yavaş yavaş hafiflediğine işaret ediyor.
ABD Başkanı Donald Trump’ın Önce İsrail Ziyareti
Trump, bölgedeki gelişmeler öncesinde kısa bir İsrail ziyaretinde bulunacak. Yaklaşık 4 saat sürecek bu ziyaretinde, İsrail parlamentosu Knesset’e hitap edecek. Sabah saat 09.20’de ülkeye ulaşması planlanan Trump, burada İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ve Başbakan Binyamin Netanyahu ile görüşecek. Daha sonra, Netanyahu ve rehinelerin aileleriyle temas kuracak olan Trump’ın, saat 11.00’de Knesset’e konuşma yapması öngörülüyor.
Türkiye ve bölgedeki diğer aktörlerin diplomatik girişimleri, bu yoğun ve kritik günlerde barışın en kısa sürede tesis edilmesine katkı sağlama hedefi taşıyor.