Eğitim Sisteminde Kökten Değişiklikler: 4+4+4’ten Esnek Modellere Geçiş Senaryoları
Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, 12 yıllık zorunlu eğitim süresinin kısalması için bir kamuoyu oluştuğunu açıklamıştı. Son olarak geçtiğimiz gün bir televizyon programına katılan Bakan Tekin 12 yıllık zorunlu eğitimin kısaltılması için hazırlanan raporun tamamlandığını ve raporun ilk kabine toplantısında sunulacağını açıkladı. Söz konusu yenilik için 2+2 ve 3+1 seçenekleri en çok tartışılan sistemler. Zorunlu eğitimin kısaltılmasının gerekliliği neden tartışılıyor ve bu karar neden gündeme alındı? Uzmanlara sorduk.
Son dönemde, milyonlarca öğrenci ve veli tarafından yakından takip edilen eğitim süreleri üzerine tartışmalar, Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’in yeni açıklamalarıyla yeni bir boyut kazandı. Bakan, şu anki 4 yıllık zorunlu eğitimin 2 yıl zorunlu, 2 yıl ise isteğe bağlı olacak şekilde yeniden yapılandırılmasını teklif ediyor. Benzer şekilde, 3 yıl zorunlu ve 1 yıl isteğe bağlı seçenekleri de gündemde. Bu esnek modellere geçiş, eğitimde reform için önemli bir adım olarak görülüyor.
Mevcut 4+4+4 sisteminde yapılan çalışmalar, Cumhurbaşkanlığı Kabine Toplantısı’na sunulmak üzere hazır hale getirildi. Bakan Tekin, “Eğer siyasi kararlar alınırsa, birkaç farklı alternatif üzerinde durmaktayız. Bu yıl içinde karar verilirse, yeni eğitim takvimi ona göre planlanacak. Ancak bu sürecin yasalaşması ve parlamentoda onaylanması gerekecek” ifadelerini kullandı.
İşte bu köklü değişikliğin gerekliliği nedir ve alternatif modeller hakkında uzmanların görüşleri nelerdir? Sağlam veriler ve çeşitli analizler ışığında, eğitimde esnekliğe geçişin nedenleri ve olası sistemler ele alınıyor.
Geleceğin Eğitim Modelinde 2+2 Düzeni Daha Olası Görünüyor
Yusuf Alpaydın (Marmara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanı): Uzun zamandır, hem aileler hem de eğitimciler 12 yıl eğitim süresinin kısaltılması yönünde talepler dile getiriliyor. Günümüz öğrencilerinin bazıları öğrenmeye istekli olmayabilir ya da kısmi zamanlı eğitim uygun olan çocuklar var. Bu durumda, artık isteğe göre şekillenebilecek düzenlemelerin yapılması gerekiyor. Özellikle 2+2 veya 3+1 gibi modeller, ilk birkaç yılın zorunlu, sonraki yılların ise tercihli olacağı yapıları anlatıyor. Bu bağlamda, ben 2+2 sisteminin daha olası olduğunu düşünüyorum. Mesela, öğrenci üniversitede lisans eğitimi almak istemiyorsa, 16 yaşında bir diploma alıp hayata atılabilir. Ancak, artı yıl eğitim görenlerin ve tamamlayanların diplomaları farklılık gösterecek.
Dünyada Eğitimde Sınırların Kalkması ve Çeşitli Alternatifler
Prof. Dr. Yavuz Erişen (Yıldız Teknik Üniversitesi Eğitim Fakültesi): Küreselleşme ve teknolojik gelişmeler ile birlikte, zorunlu eğitim süresi uluslararası standartların gerisinde kalıyor. Günümüzde, insanların çeşitli becerilere ulaşabilmesi ve uyum sağlaması, 12 yıl zorunlu eğitim yerine yetkinliklere dayalı alternatif bir sistem ile mümkün hale geliyor. Eğitim raporları ve uluslararası çalışmalar, diplomaların ötesinde bireylerin beceri ve yetkinliklerinin önemli olduğunu ortaya koyuyor. Günümüz dünyasında, çocuklara ve gençlere sadece diploma değil, onları farklı alanlara yönlendirecek alt yapı ve ortamlar sunmak gerekiyor. Teknolojinin ve bilginin hızla yayılmasıyla, eğitim kurumlarının dış sınırları kalkmaya başladı ve esnek öğrenme ortamlarının ön plana çıkması kaçınılmaz hale geldi.
Yeni eğitim stratejilerinin, yetenekleri ve becerileri geliştirmeye odaklanarak, gençleri sadece sınavlara değil, hayata da hazırlayan bir yapıya dönüştürmesi önem taşıyor. Bu noktada, eğitim politikalarının günümüz ihtiyaçlarına uygun şekilde şekillendirilmesi gerekliliği açıkça görülüyor.