ABD’de Hükümet Kapanmasının Sebepleri ve Sonuçları
ABD’de hükümet, Kongre’deki Demokratlar ve Cumhuriyetçilerin devlet kurumlarına finansman sağlayacak bir geçici bütçe konusunda anlaşmaya varamaması nedeniyle 2018’den beri ilk kez kapandı. Hükümetin daha önce Başkanı Trump’ın ilk döneminde de kapanmıştı. Kriz sonucu federal çalışanların maaş alamayacağı belirtiliyor.
Başkan Donald Trump, iç politikada yaşanan gelişmeler ve çeşitli anlaşmazlıklar nedeniyle zor günler geçiriyor. Kendi ülkesinde de iktidarını güçlendirmeye çalışan Trump, ulusal muhafızların farklı şehirlerde konumlandırılması nedeniyle Demokrat Parti ile ciddi fikir ayrılıkları yaşamıştı. Bu kez, bütçe konusunda yaşanan anlaşmazlıklar ABD’de önemli bir siyasi krize neden oldu. Kongre’de kabul edilmesine rağmen, Demokratlar ve Cumhuriyetçiler arasında uzlaşı sağlanamaması, hükümetin finansmanını tehlikeye soktu.
Senato’da yaşanan bu bütçe uyuşmazlığı, ülkenin yeni mali yıl başlangıcı olan 1 Ekim’de hükümetin fiilen hizmet dışı kalmasına yol açtı. 19 Eylül’de Temsilciler Meclisi tarafından onaylanan geçici bütçe tasarısı, Senato’da gerekli çoğunluğu sağlayamadı ve böylece mali yılın ilk gününde hükümet finansmanını sürdüremedi. İşte bu nedenle, ABD’de 2018’den sonra ilk kez hükümet kapanması riskleri ortaya çıktı.
Bütçe Yapımında Gelişen Çatışmalar
Amerikan Kongresi’nin iki kanadını da kontrol eden Cumhuriyetçiler, Senato’da geçici bütçeyi kabul etmek için en az 60 oy alması gerekiyordu. Ancak Demokratların desteğine ihtiyaç duyan Cumhuriyetçiler, sağlık sigortası ve sosyal harcamalara ilişkin talepler karşısında pazarlık yapmak zorunda kaldı. Demokratlar, özellikle göçmenlere yönelik sağlık yardımlarını uzatmak ve kesintilerin durdurulmasını şart koşarken; Cumhuriyetçiler, bu taleplerin ülkenin sağlık sistemine zarar vereceğini iddia etti ve tek taraflı çözüm arayışlarından vazgeçmedi. Bu anlaşmazlıklar, hükümetin kapanmasını kaçınılmaz kıldı.
Demokratları Suçlayan Tartışma
Trump ise Demokratların, yasa dışı göçmenlere ücretsiz sağlık hizmetleri sunmak istediğini öne sürerek, krizin doğrudan onların politikasıyla bağlantılı olduğunu ifade etti. Trump, “Demokratlar, bu tür hizmetleri genişletmek istiyor ve bu da diğer vatandaşlarımızın sağlık sistemini zor duruma sokacak” diyerek, kendisini suçlayan açıklamalarda bulundu. Ayrıca, hükümetin kapanma riskinin yüksek olduğunu ve Demokratların bu durumu tercih ettiğini belirtti.
Hükümetin Durumu ve Çalışanların Durumu
ABD hükümetinin geçen yılki mali bütçesinin Kongre tarafından onaylanmadığı durumlarda, geçici finansman yöntemleri devreye girer. Ancak, bu geçici bütçe de zamanında kabul edilmediğinde, ülke çapındaki kritik hizmetler askıya alınabilir. Bu süreçte, kamu çalışanları zorunlu izne çıkarılırken, acil hizmetler devam eder.
Uzmanların yaptığı değerlendirmeye göre, hükümet kapanmasının günlük maliyetleri oldukça yüksektir ve yaklaşık 750.000 federal çalışan zorunlu izne çıkarılabilir. Günübirlik toplam maliyetin ise yaklaşık 400 milyon dolar olduğu tahmin edilmekte. Ayrıca, bu durum ekonomik büyümeye olumsuz yansıyarak, milli gelirde kayıplara neden olmaktadır. Özellikle, 2018 yılının son çeyreğinde ve 2019’un ilk çeyreğinde, yaklaşık 3 milyar dolar tutarında reel kayıplar yaşandığı bildirildi.