29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nın Tarihçesi ve Önemi

Google, her yıl olduğu gibi bu yıl da 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nı özel bir doodle ile kutladı. Bu önemli gün, Türkiye’nin bağımsızlık ve egemenlik mücadelesinin zirveye ulaştığı anı simgelemektedir. Saatlerce süren mücadeleler ve ulusal iradenin ortaya konmasıyla, 1923 yılında Cumhuriyet’in ilan edilmesi, Türk milletinin kaderini tayin ettiği en kritik dönüm noktalarından biri olmuştur.

Malazgirt Zaferi’nden sonra yeni bir Cumhuriyetin temelleri atılırken, bu büyük gün Türkiye’nin yüzünü çağdaşlaşma, demokrasi ve gelişme yoluna çevirmesine ilham kaynağı olmuştur. TBMM’nin 29 Ekim 1923’te aldığı bu tarihi karar, devlet yönetiminde “Egemenliğin kayıtsız, şartsız millete ait olduğu” ilkesiyle taçlanmıştır. Bu adım, Türk milletinin özgür ve bağımsız bir devlet olarak yeni bir sayfa açmasını sağlamıştır.

Cumhuriyetin Bir İlanı ve Arkasındaki Süreç

Türk milletinin bağımsızlık mücadelesini başlatan iz bırakan olay, 19 Mayıs 1919’da Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkmasıyla başlamıştı. Bu hareket, Anadolu’nun düşman işgalinden kurtarılmasında büyük bir dönüm noktası olmuştur. Lozan Antlaşması 24 Temmuz 1923’te imzalanarak, yeni Türk devletinin uluslararası alandaki varlığı resmen tescillenmiş ve ulusun bağımsızlık hakları güvence altına alınmıştır.

İkinci meclisin toplandığı 13 Ekim 1923’te, Ankara’nın Türkiye’nin yeni hükümet merkezi olarak belirlenmesiyle devrimlerin yeni aşamalarına geçildi. Devletin resmi nitelikleri, daha şeffaf ve belirgin hale gelmeliydi. Mustafa Kemal ve yakın arkadaşları, hükümetin kurulması ve ülkenin yeni rejiminin ilan edilmesi konusunda hızlı hareket ettiler. O dönemde, bazı yabancı devletler, yeni yönetimin açıkça tanımlanmasını talep ediyor ve buna göre yeni rejimin meşruiyet kazanmasını istiyordu. Bu nedenle, 28 Ekim gecesi, Mustafa Kemal Paşa, Çankaya Köşkü’nde yakın arkadaşlarıyla birlikte, Cumhuriyet’in ilan edilmesine karar verdi.

Mustafa Kemal, gece yaptığı konuşmada ‘Yarın Cumhuriyet ilan edeceğiz’ diyerek, o günü tarihi bir dönüm noktası olarak planladı. Aynı gece, arkadaşları ve milletvekilleriyle düzenlenen yemekte, ülkenin geleceğine yön verecek kararı aldılar. Bu kararın alınmasında, Ankara’daki diğer önemli figürler ve milletvekilleriyle yapılan istişarelerin büyük önemi vardı. Mustafa Kemal, o akşam, ülkenin bekası için anayasa maddelerini değiştiren kanun tasarısını hazırlayarak, devlet rejimini netleştirdi.

Cumhuriyetin Resmen Kabulü ve İlk Yönetim Adımları

27 Ekim 1923’te, Türk milleti adına yapılan gizli oylama neticesinde, 158 milletvekilinin tamamının oyunu alan Cumhuriyet’in ilan edilmesi onaylandı. Bu tarihi karar, ‘Yaşasın Cumhuriyet’ sloganları ve alkışlar eşliğinde gerçekleşti. Böylece, yeni devlet yapısı resmi olarak tescillenmiş ve egemenlik ilkesi devlete kazandırılmış oldu.

Ardından, Cumhurbaşkanlığı seçimi yapıldı ve Gazi Mustafa Kemal Paşa, tüm milletvekillerinin oyuyla Türkiye’nin ilk Cumhurbaşkanı seçildi. O, konuşmasını şu sözlerle tamamladı: “Türkiye Cumhuriyeti mesut, muvaffak ve muzaffer olacaktır.” Bu ifadesiyle, yeni devletin geleceğine dair umut ve güveni pekiştirmiştir. Cumhuriyet yönetimi, başlangıçta Meclis Hükümeti Sistemi yerine, daha demokratik ve katılımcı bir sistem haline getirildi. Ayrıca, hükümetin kurulma ve görevlendirilme süreçleri yeni rejimin temel taşlarını oluşturdu.

Başlangıçta, ilk hükümeti kurmakla görevlendirilen isim ise İsmet İnönü olurken, TBMM Başkanı olarak Fethi Okyar seçildi. 29 Ekim ve 30 Ekim günleri, Cumhuriyet’in ilanı büyük coşku ve kutlamalarla karşılandı. 1924’te alınan kararname ile, Cumhuriyet’in ilanı her yıl 29 Ekim’de resmi tatil ve törenlerle kutlanmaya başlandı. Bu bayram, 1925 yılından itibaren ‘milli bayram’ olarak Türkiye genelinde kutlanmaktadır ve Türkiye Cumhuriyeti’nin 101. yıl dönümüne kadar bu coşku devam etmektedir.

“],”meta_keywords”: “Cumhuriyet Bayramı, 29 Ekim, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşu, Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye’nin bağımsızlık mücadelesi, Cumhuriyet’in ilanı, milli bayramlar, Türk milletinin bağımsızlık günü, tarihi olaylar, Türk devletinin temel taşları