Türkiye ve Dünya Gökyüzünde Nadir Tutulma Anlarını İzledi

Güneş, Dünya ve Ay aynı hizaya geldiğinde gerçekleşen nadir tutulma olayı, Dünya’nın gölgesinin Ay üzerine düşmesiyle Ay’ın kırmızımsı bir renk almasına neden oldu. Bu doğa olayı, tarih boyunca insanlara hayranlıkla izlene gelen ve merak uyandıran bir olaydır. Türk gökyüzü gözlemcileri de bu görkemli anı akşam saatlerinde, Ay’ın doğuşuyla birlikte kısmi olarak gözlemledi.

İnsanların merakını cezbeden bu doğa olayına, özellikle doğu ve güneydoğu bölgelerimizden çok sayıda gözlemci katıldı. Dünya genelinde ise, Hindistan ve Çin başta olmak üzere Asya ülkeleri, geceyi en iyi şekilde gözlemleyebildi. Afrika’nın doğu kıyıları ve Batı Avustralya da bu olağanüstü doğa olayını yakından izledi. Avrupa ve Afrika kıtalarında ise, Ay’ın ufuktan doğmasıyla kısa süreliğine kısmi tutulma fark edildi. Ne var ki, Kuzey ve Güney Amerika kıtaları bu kez bu görsel şölenin dışındaki konumda kaldı.

Atmosferin Aynası: Kırmızı Rengin Nedeni

Queen’s University Belfast’ta görev yapan astrofizikçi Ryan Milligan, Ay’ın kırmızı görünümünün ardındaki temel nedeni açıkladı: “Tutulma sırasında Ay’a ulaşan ışık, Dünya atmosferinden süzülen ve yansıyan güneş ışığıdır. Mavi dalga boyları, kırmızıya kıyasla daha kolay dağılır; bu da Ay’ın kırmızı tonlar almasına yol açar.”

Güneş tutulmasını izlemek için özel gözlükler veya projeksiyon cihazları kullanmak gerekebilirken, Ay tutulması doğrudan açık havada gözlemlenebilecek güvenli bir olaydır. Uzmanlar, bu nadir doğa olayının çıplak gözle rahatlıkla izlenebileceğini belirtiyorlar.

İlerleyen Otomasyonlar ve Gelecek Gökyüzü Olayları

En son tam ay tutulması, Mart ayında gerçekleşti. Bunun öncesinde ise 2022 yılına ait bir olaydı. Bir sonraki büyük gökyüzü olayı, 12 Ağustos 2026 tarihinde gerçekleşecek olan tam Güneş tutulmasıdır. Uzmanlar, bu gösterinin Avrupa ana kıtasında 2006’dan bu yana ilk kez izlenebilecek büyük bir tutulma olacağını öngörüyor. Yalnızca İspanya ve İzlanda’dan tam tutulma rahatlıkla görülebilecek, diğer Avrupa ülkeleri ve Türkiye ise kısmi tutulma ile yetinecek.

İspanya’da yaklaşık 160 km’lik bir hat üzerinde tam tutulma görülebilirken, Madrid ve Barselona bu hattın dışında kalacak. En son tam Güneş tutulması, 2024 Nisan ayında Kuzey Amerika semalarında gözlemlenmişti.