41,6124$% 0,24
48,8737€% 0,45
5.173,30%0,15
8.628,00%0,00
34.405,00%-0,01
11.220,22%1,89
Gezegenimizin atmosferinden uzak olsa da, Ay yüzeyinde gözlemlenen pas oluşumu ilginç bir şekilde devam ediyor. Dünya’dan kaçan oksijen iyonlarının, özellikle Dünya’nın manyetik alanının aktif olduğu zamanlarda, Ay’ın manyetik kuyruğundan geçtiği dönemlerde Ay yüzeyine ulaştığı düşünülüyor. Bu iyonlar, Ay’ın demir mineralleriyle etkileşime girerek demirin oksitlenmesine ve hematit oluşumuna neden oluyor.
ATMOSFER YOK AMA PAS VAR Ay’ın kalıcı bir atmosferi bulunmamakla birlikte, sürekli olarak Güneş rüzgarıyla ulaşan hidrojen bombardımanı altında. Hidrojen, oksidasyonu tersine çeviren indirgen bir madde olduğundan, Ay’da pas oluşumunun bu kadar devam etmesi şaşırtıcı karşılanıyordu. Zira önceki teorilere göre, böyle bir ortamda demirin oksitlenmesi imkânsızdı. Ancak birkaç yıl önce kutup bölgelerinde hematit minerali keşfedilmesi, bu paradoksu yeniden gündeme getirdi. Yapılan yeni deneyler ise bu olguyu açıklamaya yardımcı oluyor.
Laboratuvar Ortamında Yapılan Deneyler ve Bulgular Araştırmacılar, ay yüzeyinde bulunabilecek mineralleri temsil eden örnekler kullanarak oksijen ve yüksek enerjili hidrojen ışınlamaları gerçekleştirdi. Özellikle saf demir üzerindeki oksidasyon reaksiyonlarının hızlı ve güçlü olduğunu gözlemlediler. Aynı deneylerde hidrojen ışınları, hematiti tekrar indirgeme yeteneğini gösterdi ve bu süreç sırasında yan ürün olarak su açığa çıktı. Bu sonuçlar, Ay yüzeyinde bulunan hematitin yakın zamanda suyla etkileşime girdiğine işaret ediyor.
Pasın Geçmişi ve Ay’ın Tarihini Anlama Paslanma olayları, Ay’ın sadece günümüzde değil, milyarlarca yıl öncesine uzanan tarihini de gün yüzüne çıkarabilir. Araştırmacılar, Ay yüzeyinde bulunan hematitlerin, Dünya atmosferindeki oksijen tarihini ve hatta yaklaşık 2,4 milyar yıl önce gerçekleşen “Büyük Oksidasyon Olayı”nı kaydetmiş olabileceğini düşünüyor. Aynı zamanda, Çin’in Chang’E-7 görevi ve Hindistan’ın Chandrayaan-3 misyonu gibi yeni projelerin, bu oksijen aktarımının ve Ay’daki pas oluşumunun kökeninin daha detaylı incelenmesine katkı sağlayacağı öngörülüyor.
Ay’daki Kraterler Uzay Madenciliğinde Yeni Alternatifler Sunuyor