Yurtdışında üniversiteye dikkat! Diplomanız denklik alamayabilir

Yurtdışında yükseköğretim hayali kuran birçok öğrenci, özellikle Ağustos ayı sonunda başvuru ve kabul süreçlerini tamamlamaya odaklanmış durumda. Bu dönemde İngiltere, Baltık ülkeleri ve Çekya gibi ülkelerdeki başvuru tarihleri çoğu zaman sona eriyor. Ancak, bu süreçlerin sonunda karşılaşılan deneyimler, pek çok öğrencinin hayal kırıklığıyla yüzleşmesine neden olabiliyor. Özellikle Makedonya, Gürcistan ve Bosna-Hersek gibi ülkelerde, Türkçe eğitim veren tıp veya hukuk bölümlerine yönelen öğrenciler, Türkiye’ye dönüşte Yükseköğretim Kurulu (YÖK) denkliği konusunda ciddi risklerle karşı karşıya kalabiliyorlar.

Bu noktada, öğrencilerin ve ailelerin en çok dikkat etmesi gereken konuların başında, Türkçe eğitim veren bu programların YÖK tarafından tanınıp tanınmadığı geliyor. Bu nedenle, özellikle tıp ve hukuk gibi kritik alanlarda eğitim almak isteyen öğrencilerin, bu ülkelerdeki bölümlere yönelirken oldukça temkinli olmaları önem taşıyor. Çünkü, eğitim alınan ülkede kabul edilse bile, diplomanın Türkiye’de denkliğinin sağlanması pek çok durumda mümkün olmayabiliyor. Mühendislik, işletme gibi alanlarda ise hazırlık yılıyla birlikte giriş yapma imkanları, daha güvenilir ve tercih edilmesi gereken seçenekler arasında yer alıyor.

YÖK’ÜN Tanımları ve Alternatifler

Çekya, Macaristan, Baltık ülkeleri ve İngiltere gibi ülkelerde farklı alternatifler mevcut olsa da, bu yıl özellikle Romanya ile ilgili de talepler artmaya başladı. Bu ülkelerde kabul alan öğrencilerin, başvuru ve kabul süreçlerini tamamlayabilmeleri için dikkatli olmaları gerekiyor. Son yıllarda, bazı danışmanlık firmalarının “herkes yerleşebilir”, “garantili kabul” gibi kolaycı yaklaşımlarla öğrenci ve aileleri kandırmaya çalıştığı biliniyor. Bu nedenle, öğrencilerin ve velilerin, YÖK tarafından tanınan, uluslararası sıralamalarda yer alan ve güçlü akademik kadrolara sahip üniversiteleri tercih etmeleri öneriliyor. Ayrıca, herhangi bir programa başvurmadan önce, YÖK Tanıma Belgesi’nin alınması ve tüm belge ve evrakların saklanması büyük önem taşıyor.

Yurt Dışında Eğitim ve Güvenlik Önlemleri

YEDAB Başkanı Osman Yılmaz, yurtdışında eğitim almanın titizlik ve ayrıntılı planlama gerektiren bir süreç olduğunu vurgulayarak, şunları ekliyor: “Öğrencilerin akademik hedefleri, evrakların onay süreci, vize işlemleri ve diplomanın denkliği gibi kritik unsurlar büyük önem taşıyor. Ayrıca, sahte belgeler, yapay zekâyla hazırlanmış diplomalar ve kayıtsız ofislerin faaliyetleri nedeniyle ciddi mağduriyetler yaşanabiliyor. Sosyal medya üzerinden tanıtım yapan, adresi belli olmayan kurum ve kişilerden uzak durmak gerekiyor. Kabul mektubu alınmadan ödemeler yapılmamalı, her zaman yazılı sözleşme talep edilmeli. Ayrıca, aracı kurumların YEDAB gibi meslek kuruluşlarına üye olup olmadığını kontrol etmek, alınacak eğitimde güvenliği artıracaktır. Öğrenciler ve aileleri, şüpheli durumları doğrudan bizimle paylaşabilirler. Doğru bilgi ve yönlendirme olmadan, hayaller gerçek olamıyor.”

Vaatlerin Gerçekliği ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Vizesiz eğitim: “Vizesiz eğitim” şeklinde bir uygulama bulunmamaktadır. Vize talebi olmayan ülkelerde bile, geçici oturum veya ikamet hakkı almak gerekir. Bu nedenle, bu tarz vaatlere itibar edilmemelidir.
• Yabancı dil yeterliliği istenmiyor: Başlangıçta dil yeterliliği aranmayabilir; ancak, eğitim sürecinde veya sonrasında dil seviyesini kanıtlayan belgeler talep edilecektir. Özellikle İngilizce eğitimlerde, dil yeterliliği temel bir gerekliliktir.
• Kesin kabul garantisi: Üniversiteler genellikle ön kabul veya kesin kabul mektubu verir; ancak, bu belgeler alınmadan ödeme yapılmaması gerekir. Çünkü, kabul garantisi verildiği iddia edilen durumlar, çoğu zaman gerçek dışıdır ve sonradan sorun yaratabilir.
• Ücretsiz eğitim: “Ücretsiz eğitim” vaatleri genellikle gerçek dışıdır. Dünyanın çoğu ülkesinde eğitim ücretleri veya harçlar söz konusudur. Almanya gibi ülkelerde devlet üniversiteleri ücretsiz gibi görünse de, ek masraflar ve yaşam giderleri göz önüne alınmalı.
• Diplomanın YÖK denkliği: En sık karşılaşılan vaatlerden biri de, diplomanın Türkiye’de YÖK tarafından tanınmasıdır. Bu konuda, eğitim alınacak kurumun YÖK tarafından kabul edilip edilmediğinin önceden araştırılması ve belgelerin saklanması büyük önem taşır.

Sonuç olarak, yurtdışında eğitim almak isteyen öğrencilerin, doğru bilgiye ulaşması ve güvenilir kurumları tercih etmesi, hayallerin gerçeğe dönüşmesi adına elzemdir. Her adımda dikkatli olmak, sahte vaatlere itibar etmemek ve uzman danışmanlardan destek almak, bu yolculuğun başarıyla tamamlanmasını sağlar. Unutulmamalıdır ki, eğitimde doğruluk ve güven, en büyük sigortadır.