Yapay zekâ bu sefer hastanelik etti

60 yaşında bir Amerikan vatandaşı, tuz tüketiminin sağlık üzerindeki olumsuz etkilerini araştırırken, diyeti içerisinden tüm sodyum klorürü (tuz) çıkarmaya karar verdi. Bu süreçte, bir yapay zekâ destekli sohbet platformuna danıştı. Üç ay boyunca önerilen değişiklikleri uygulayarak, klorür yerine bromür içeren tuz karışımlarını kullanmaya başladı. Şaşırtıcı şekilde, bu deneme onun yaşamında beklenmedik sonuçlara yol açtı.

Popüler bilim haberlerine göre, bromür bazlı tuzlar 20. yüzyıl başlarında kaygı bozuklukları, uykusuzluk ve histeri gibi sorunlar için reçetesiz olarak satılıyordu. Ancak, uzun süreli kullanımın ciddi sağlık riskleri taşıdığı, özellikle de yüzlerce vakada akne, kas spazmları, halüsinasyonlar ve paranoyaya neden olduğu ortaya çıktı. Bu nedenle, 1975 yılında ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından yasaklandı. Bu tabloda, “bromizm” olarak bilinen ve psikiyatrik hastalarda yüzde 5—10 oranında görülen ciddi zehirlenme belirtileri görülüyordu.

Olayın Başlangıcı ve Teşhisi

Hastanın durumu, acil serviste, komşusunun kendisini zehirlediği iddiasıyla başvurmasıyla başladı. Yapılan ilk muayenede, genellikle sağlıklı görünmesine rağmen, yaşlı hasta paranoyak düşünceler ve halüsinasyonlar yaşamaya başladı. İşine yaramaz seviyede aşırı korkular ve kaçış ataklarıyla birlikte, hemen psikiyatrik müdahale gerekmiş ve hastaneye yatırılmıştı.

Hastaya yapılan detaylı tetkikler sonucunda, bromür zehirlenmesine (bromizm) güçlü bir olasılık formüle edildi. Kan testleri ve zehirlenme analizleri kapsamında bromür seviyeleri incelendi ve uzmanlar, bunun ciddi bir zehirlenmeye işaret ettiğini ortaya koydu. Tedavi sürecinde, damar yoluyla sıvı ve elektrolit takviyesi yapıldı, ardından antipsikotik ilaç risperidon verildi. Bu uygulamalar sonucunda hastanın klinik durumu hızla iyileşti.

ChatGPT’nin Tavsiyesi ve Sonuçlar

Destekleyici olarak uzmanlar, hastanın tıbbi kayıtlara ulaşamadıkları için, sorularına verdikleri yanıtların doğrudan ChatGPT’den geldiğini doğrulamakta güçlük çekti. Ancak, kendi deneyimlerinde” klorür yerine ne kullanılabilir?” sorusuna yanıtı, yapay zekânın bromürü içeriğine dair tavsiyeler içeriyordu. Bu yanıtın içerdiği “bağlam önemli” ifadesine rağmen, klinik uyarı veya sağlık riskleri konusunda herhangi bir bilgi eksikliği bulunmuyordu. Brenin kullanımı veya güvenliği hakkında detay verilmemişti.

Sonuç ve Uzman Görüşleri

Üç haftalık tedavi sürecinin sonunda, hasta tamamen iyileşti. İki hafta sonra gerçekleştirilen kontrol muaynesinde ise, herhangi bir sağlık sorunu tespit edilmedi. Uzmanlar, yapay zekâ sistemlerinin yanlış veya tehlikeli tıbbi önerilerde bulunabileceğine dikkat çekerken, en önemli vurguları, sağlıkla ilgili kararların yalnızca uzman doktorlar tarafından yönlendirilmesi gerektiği yönündedir.