Üniversiteye yerleşmede mezuna kalmak riskli

Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından gerçekleştirilen düzenlemelerle bu yıl birçok bölümde kontenjanlar önemli ölçüde azaltıldı. Hukuk, diş hekimliği, hemşirelik, eczacılık, veterinerlik gibi temel ve prestijli bölümlerde kontenjanlar ciddi biçimde düşürüldü. Örneğin, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde kontenjan 500’den 200’e, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde ise 500’den 250’ye çekildi. Marmara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nin kontenjanı 140’tan 80’e, Hacettepe Üniversitesi Diş Hekimliği’nde ise 130’dan 90’a indirildi. Bu rakamlar, sadece birkaç örnektir ve diğer pek çok bölümde de benzer azalmalar yaşandı.

İşletme, ekonomi ve iletişim fakülteleri gibi eşit ağırlık ve sözel puan türüyle öğrenci alan bölümlerde de kontenjanlar kısıtlandı. Toplamda, lisans programlarındaki kontenjanlarda yaklaşık %9’luk, ön lisans programlarındaki ise %25’lik bir daralma söz konusu. Bu durum, toplamda 184 bin kişilik öğrenci kontenjanı azalmasına neden oldu. Doğa Koleji Rehberlik Koordinatörü Cihan Yeşilyurt, bu gelişmenin, tercih yapacak öğrencilerin başarı sıralamalarında yukarı doğru bir hareket yaşamasına yol açacağını belirtiyor. Yani, 2024’te aynı puanla yerleşmek, bu yıl oldukça zorlaşacak gibi görünüyor.

Mezuna Kalan Öğrenciler ve Hayal Kırıklıkları

“Geçen yıl mezuna kalan ve istediği bölüme girmeyi hayal eden öğrencilerin durumu, beklenildiği kadar avantajlı olmadı” diyen Yeşilyurt, bu yıl mezuna kalan öğrencilerin ciddi sıkıntılarla karşılaşabileceğine dikkat çekiyor. “Yüksek puan sıralamasıyla geçen yıl hukuk kazanamayıp mezuna kalanlar, bu yıl çok daha az kontenjanla karşılaştı. Aynı sıralama ve çaba gösterilmesine rağmen, hedefledikleri bölümlere ulaşmak oldukça zorlaşacak,” diyor. Ayrıca, bu yıl mezuna kalmayı düşünen öğrencilerin, durumu iyi analiz etmeleri gerektiğine vurgu yapıyor. “Özellikle ‘bir yıl daha hazırlarım, daha iyi olurum’ düşüncesi, tek başına yeterli olmayabilir. Kontenjanlar önümüzdeki yıllarda da düşmeye devam ederse, öğrencilerin hedeflerine ulaşma şansı azalabilir,” diye ekliyor.

24 Tercihin Değeri ve Planlama

Öğretim uzmanı Onur Soğuk, bu yıl tercihlerde dikkat edilmesi gereken en önemli noktayı şöyle özetliyor: “Bu yılın en temel mottosu, ‘24 tercihinizin de kıymetli olmasıdır’. Öğrenciler, sadece hayal ettikleri bölümleri değil, başarı sıralamalarına uygun ve biraz altında kalan bölümleri de listenize mutlaka eklemeli. Aksi takdirde, hayal kırıklığı yaşama riski artar. Bu yıl, tercih yaparken daha dikkatli ve planlı hareket etmek gerekiyor çünkü devlet üniversitelerindeki daralan kontenjanlar ve artan rekabet, tercihlerde belirleyici faktör olacak.”

Mezuna Kalmaya Dair Riskler ve Alternatifler

Sınav sonucunu beklediği gibi alamayan birçok öğrenci, mezuna kalmayı düşünüyor. Ancak, bu kararın ciddi riskler taşıdığı da görülüyor. Öğrencilerin, eğer psikolojik olarak bir yıl daha hazırlanabilecek güçte olduklarına, motivasyonlarının yüksek ve zamanı iyi değerlendirebildiklerine inanıyorlarsa, bu seçeneği değerlendirebilirler. Yine de, mevcut başarı sıralamalarıyla uygun bir programa yerleşmenin, daha mantıklı ve güvenli bir yol olabileceği uzmanlarca ifade ediliyor. “Aksi takdirde, zaman ve motivasyon kaybı yaşanabilir; ve bu da öğrencilerin hedeflerine ulaşmasını engelleyebilir,” uyarısında bulunuluyor.

Vakıf Üniversitelerine Artan Talep

Geçen yıla kıyasla sınava katılan aday sayısı azalsa da, devlet üniversitelerindeki kontenjanların azalması nedeniyle, tüm kontenjanlar büyük ihtimalle dolacak. Bu durum, uygun ücretli vakıf üniversitelerine olan talebin artmasına neden olacak. Öğrenciler, devlet üniversitelerinin kontenjanlarının azalmasıyla birlikte, vakıf üniversitelerine yönelerek, tercih yaparken yeni bir denge kurmayı planlıyorlar. Böylece, maddi imkanlar ve tercih stratejileri doğrultusunda en iyi bölüme ulaşmayı amaçlıyorlar.