Sinema Endüstrisinde Yeni Trendler ve Krizler
Dijital mecraların çoğalması ve pandemi etkisiyle sinema salonundan uzaklaşan izleyicinin değişen karakterine dair ciddi bir belirtiye dikkat çekmek istiyoruz. Ülkemizde son yıllarda çok izlenen filmlerin ‘gerçek’ hikaye ve yöntemden uzak türler olduğu göze çarpıyor. Animasyon ve fantastik yapımlar çok izleniyor. ‘Gerçek’ filmlerse sinemadan uzaklaşıyor. Festival filmlerini değil ama ticari sinemayı büyük bir sorun bekliyor.
Sinema salonlarındaki kriz devam ederken, Hollywood da yeni arayışlar içinde bulunuyor. İzleyicilerin tercihleri ve satın alma alışkanlıklarındaki değişimler, sektörün geleceğiyle ilgili önemli soruları gündeme getiriyor. Dijital platformların yükselişi, izleyici davranışlarını köklü bir şekilde dönüştürürken, görsel anlatımların ve hikayelerin gerçeklikten uzaklaşması dikkat çekiyor.
2025 yılındaki en çok izlenen filmler arasında ağırlıkla animasyon ve fantastik türler yer alıyor. Gişede başarının %90’ına yakını, gerçek olmayan anlatımlarla elde edilen yapımlar tarafından kazanılıyor. Bu durum, sadece yeni bir kriz habercisi değil, aynı zamanda izleyicilerin gelecekteki sinema tercihlerinde yeni bir yöneldiğine de işaret ediyor.
Türkiye ve Dünyadaki Durum
Türkiye’de şu ana kadar en yüksek seyirci sayısına ulaşan film, Aralık 2024’te vizyona giren Rafadan Tayfa: Kapadokya oldu. 2 milyon 280 bin bilet satışıyla büyük bir başarı yakaladı. Bunu, 1 milyon civarında seyirci çeken Bir Minecraft Filmi takip ediyor. Üçüncü sırada ise, 800 bin izleyiciyle Sihirli Annem: Hepimiz Biriz yer alıyor. Asıl dikkat çekici nokta, bu filmlerin hiçbiri gerçek hikayelere dayanmasıdır. Animasyon ve fantastik türlerinden oluşan yapımlar, izleyici tercihlerinin önemli bir kısmını oluşturuyor.
Dünya genelinde ise 2025’in en çok kazandıran filmi, Çin yapımı Ne Zha 2 oldu ve toplamda 1.9 milyar dolarlık hasılat gerçekleştirdi. Bu başarıyı, 1 milyar doları aşan Lilo&Stitch ve 955 milyon dolarla Bir Minecraft Filmi takip ediyor. Ayrıca, Jurassic World: Yeniden Doğuş, Ejderhanı Nasıl Eğitirsin, Fantastik Dörtlü ve Süperman ile Kaptan Amerika gibi filmler de listenin üst sıralarında yer alıyorlar.
Geçmiş ve Güncel Sinema Trendleri
Önceki yıllarda Türkiye’de öne çıkan filmler arasında Oppenheimer, Atatürk 1881-1919, Bergen ve 7. Koğuştaki Mucize gibi yapımlar vardı. Dünya çapında ise Hollywood yapımları genellikle en çok izlenen filmlerdi ve bu filmler de genellikle bilim kurgu veya fantastik türlerdeydi. Ancak, son dönemde Hollywood’un da çeşitlilik göstermesine rağmen, izleyicinin tercihi değişmeye başlamış gibi görünüyor.
Bağımsız Sinema ve Gelecek Perspektifi
Bu yeni eğilimler, ticari sinema için ciddi bir sorun teşkil ediyor. Dijital platformlarda gerçek hikaye ve yapımların öne çıkması, sinema perdesinde büyülü ve hayali unsurların ilgi görmesini sağlıyor. Bu durum, orta vadede, gerçek hikayelere olan ilgiyi azaltabilir. Buna karşılık, bağımsız ve sanat filmleri genellikle hayatı ve gerçeği yansıtan yapımlar olduğu için, bu trendden pek etkilenmiyorlar ve bu durum onların sinema kanalındaki yerini korumasını sağlıyor.
Yani, ilginin gerçek hikayelerden uzaklaşması, kısa vadede büyük bir sorun olsa da, bağımsız sinema topluluğu için problem oluşturmuyor. Çünkü sanat filmleri zaten çoğunlukla gerçeklere dayalı ve az izlenir durumda. Bu geniş eğilim, sektörün ve izleyici kitlesinin ileride nasıl bir şekil alacağını gösterecek ipuçlarını barındırıyor.