Rusya ve Ukrayna barış için hangi tavizi veriyor… Alaska’da ‘Kuralsız yeni düzen’ zirvesi
Dünyanın gözü yarın Alaska’da düzenlenecek ABD Başkanı Trump ile Rusya Devlet Başkanı Putin arasında düzenlenecek görüşmede olacak. Üç yılı aşkın bir süredir devam eden Ukrayna savaşının çözümü konusunda kritik öneme sahip zirvede, Moskova ve Kiev’in hangi konularda taviz verebileceği masaya yatırılacak. Uzmanlar, müzakereler öncesi tarafların beklentileri arasında uçurum olduğunu değerlendiriyor.
ABD'nin Alaska bölgesinde, Başkan Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında 15 yıl aradan sonra planlanan kritik zirve öncesinde dünya yeni bir düzen kaygısı içerisine giriyor. Alaska’da gerçekleşecek olan bu görüşme, uluslararası politikada önemli bir dönüm noktası olma potansiyeli taşıyor. Rusya'nın Ukrayna'ya karşı yürüttüğü savaşta, Putin'in güç gösterisi ve Trump'un zafiyetleri kullanma çabası dünya gündeminde yoğun şekilde tartışılıyor.
Putin’in dış politika danışmanlarından Dmitriy Suslov, yaptıkları analizlere dayanarak, Rus liderin bu önemli zirvede Trump’a Ukrayna krizini çözmek adına bir yol haritası sunmayı planladığını belirtiyor. Suslov’a göre, bu plan, sadece ABD ve Rusya arasında görüşülecek ve Avrupa ile Ukrayna bu süreçte göz ardı edilecek. Yine rapora göre, Putin’in teklifi, Ukrayna’nın Lugansk ve Donetsk bölgelerinden çekilmesi karşılığında Rus ordusunun Harkiv ve Sumi bölgelerinde elde ettiği toprakları bırakması yönünde olacak. Ayrıca, uzun vadeli bir ateşkes ile Herson ve Zaporojye bölgelerinde cephe hattına göre bir düzen kurulması planlanıyor. Bu teklife göre, Ukrayna’nın NATO’ya alınmaması ve ABD’nin de Ukrayna’ya askeri yardımlarını durdurması gibi şartlar öne sürülebilir.
Diğer yandan, The Telegraph gibi yayınlar, Trump'ın, Putin’e nadir toprak mineralleri ve lityum gibi kaynaklara erişim imkanını sunmayı planladığını iddia ediyor.
Ukrayna’dan Katı Füze Yanıtı
Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenski ise, Rusya’nın toprağı takas etme planlarına sert karşılık verdi. Zelenski, “Biz Lugansk ve Donetsk bölgelerinden geri çekilmek gibi bir düşünceye sahip değiliz. Dombas bölgesinde yüzde 30’luk bir alanı halen savunuyoruz. 9 bin kilometrekarelik alanı düşmana teslim edemem” dedi. Ayrıca, Putin’in toprak takası uşaklığıyla Trump’ı kandırmaya çalıştığını ve savaşın yeniden alevlenebileceğine dikkat çekti. Ukrayna’nın güvenlik garantileri olmadan geri adım atmayacağını vurguladı.
İkinci Zirve Olasılığı Yüksek
Dünyanın gözleri Alaska’daki Trump-Putin görüşmesine çevrilmiş durumda. Trump, dün Avrupa ülkeleri liderleri ve Zelenski ile çevrimiçi toplantılar gerçekleştirdi. Bir gazetecinin, “Eğer Putin savaşmayı durdurmazsa, yaptırım uygular mısınız?” sorusuna, “Evet, çok ağır sonuçları olacak yaptırımlar düşünüyorum” şeklinde yanıt verdi. Ayrıca, bu zirvenin başarılı geçmesi halinde, Putin ve Zelenski’nin bir araya gelme ihtimalinin yüksek olduğunu belirtti.
Trump, zirve öncesinde yaptığı açıklamada, “İkinci bir görüşmenin olası olduğunu ve ben de orada bulunmak istediğimi” ifade etti. Bu açıklamayla, yeni diplomatik girişimler ve olası görüşmeler üzerinde de duruluyor.
Diplomasi Yoğunlaşıyor
Trump, Alaska’ya hareket etmeden önce, Avrupa Birliği ülkeleri ve Zelenski ile çevrimiçi görüşmeler yaptı. Bu toplantılarda, Ukrayna’da savaşın sona erdirilmesi için beş temel koşul üzerinde duruldu: ateşkes sağlanması, Ukrayna’nın masada olması, toprak bütünlüğü konusunda pazarlık, güvenlik garantilerinin verilmesi ve ortak bir stratejide buluşma.
Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de, Trump ile yaptığı görüşmeyi olumlu bulduğunu ve “Ukrayna için ortak duruşun güçlendiğini” belirtti.