NASA’nın Ay’a nükleer reaktör planı: Mümkün mü?

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

NASA’nın eski baş teknoloji sorumlusu ve nükleer enerji alanında ABD Kongresi’nde tanıklık yapan Prof. Bhavya Lal, planın aslında ajansın uzun süredir üzerinde çalıştığı projelerin hız kazanmasından ibaret olduğunu belirtiyor. Lal, “NASA yıllardır uzay ortamında fisyon gücü projelerine finansman sağlıyor. Buradaki en büyük fark, artık somut bir takvimin olması” diyor. ABD’nin uzaya gönderdiği ilk nükleer reaktör 1965’teki SNAP-10A olmuştu. Lal ve meslektaşı Dr. Roger Myers’ın hazırladığı bir raporda, ABD’nin 2030 yılına kadar Ay’da küçük ölçekli bir reaktör testi yapması gerektiği öne sürülüyordu. NASA’nın planları ise bu raporla büyük ölçüde örtüşüyor.

Neden Nükleer Enerji Tercih Ediliyor?

Engadget’e göre, nükleer enerjinin en önemli avantajı, kütleye oranla yüksek güç üretim kapasitesidir. Nükleer fizikçi Nick Touran, “Yumuşak beyzbol topu büyüklüğündeki uranyum-235, bir tren dolusu kömür kadar enerji sağlayabilir” ifadesini kullanıyor. Ay’da 14 güne varan gece ve hiç güneş görmeyen kraterler bulunuyor. Bu koşullar, yalnızca güneş enerjisine dayalı bir üs kurmanın devasa batarya sistemleri gerektirmesi anlamına geliyor. Lal’e göre, nükleer güç, Ay’da sanayi seviyesinde üretim ve 3D baskı gibi faaliyetlerin de gerçekleştirilmesinde vazgeçilmez olacak. Mars ise çok daha kritik bir kullanım alanı sunuyor; çünkü gezegen, haftalar süren ve küresel toz fırtınalarıyla kaplı hava koşulları nedeniyle sürekli enerji sorunlarıyla karşı karşıya kalıyor.

Yardımcı Engel ve Çözüm Zorlukları

Fakat, teknik açıdan ciddi zorluklar mevcut. Şu anda ABD’de ticari micro-reaktör prototipleri bile bulunmuyor. NASA ve Enerji Bakanlığı’nın 2018’de KRUSTY adlı 10 kilovatlık sistemin başarılı testine imza atmasıyla, 100 kilovatlık yeni bir reaktör geliştirilmesi hedefleniyor. Ayrıca, taşıma kapasitesi de önemli bir sorun teşkil ediyor. 100 kilovatlık bir reaktör yaklaşık 10-15 ton ağırlığında olacak. Bu yükü taşıyabilecek yegâne seçenek olan SpaceX’in Starship roketleri ise 2025’e kadar birçok deneme ve çoğunlukla patlamalarla karşılaştı. Ek olarak, bu büyük reaktörün radyatörlerinin roket içine sığdırılması da ayrı bir problem teşkil ediyor.

NASA’daki Personel Kaybı ve Projeye Etkisi

Projeyi tehdit eden başka bir faktör ise NASA’daki ciddi personel kaybı. Ajans, emeklilik ve gönüllü ayrılmalarla yaklaşık 4 bin çalışanını kaybetmeye hazırlanıyor. Bu, toplam personelin yaklaşık %20’sine denk geliyor. Kayıpların önemli bir bölümünü uzman nükleer mühendisler oluşturuyor. Buna rağmen, NASA, Enerji Bakanlığı ve özel sektör arasındaki iş birlikleriyle bu projeyi sürdürmeye kararlı görünüyor. NASA Sekreteri Duffy, yaptığı açıklamada, “Amerika’nın uzayda liderliğini sürdüreceğiz ve Ay ile Mars hedeflerimizden vazgeçmeyeceğiz” diyerek projeye olan bağlılığını ortaya koydu.

Projenin Maliyeti ve Finansman Gereksinimleri

Sahip olunan tahminlere göre, Ay’a nükleer reaktör yerleştirmek için yıllık yaklaşık 800 milyon dolar ve toplamda beş yıl boyunca düzenli finansman gerekiyor. Bu durum, yalnızca teknik zorlukların değil, aynı zamanda bütçe desteğinin de projenin ilerlemesini belirleyeceğini gösteriyor. Washington yönetiminin finansal açıdan desteği ne kadar güçlü olursa, projenin başarılı olması da o kadar mümkün olacak.