Konya’da önemli keşif: Türkmen Karahöyük’te iki bin yıllık kalem bulundu

Çumra ilçesine bağlı Türkmen Karahöyük Mahallesi’nde, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izniyle gerçekleştirilen yüzey araştırmaları yaklaşık altı yıl sürmüş ve sonuçların ardından 2024 yılında ilk kazı çalışmaları başlatılmıştır. Bu kazı çalışmalarını Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Michele Rüzgar Massa ile Chicago Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. James Osborne eş başkanlık etmekte ve Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hüseyin Erpehlivan koordinatörlüğünde yürütülmektedir. Türkmen Karahöyük, 3 bin 300 yıl önce Hititler döneminde başkentlik yapmış ve günümüzde yeri tam olarak bilinmeyen Hitit başkentleri arasında önemli bir aday olarak gösterilmektedir. Ayrıca, Frigler ile çağdaş Anadolu medeniyetlerinin hükümdarı olan Hartapu’nun da başkent olarak burada yaşadığı üzerinde durulmaktadır.

Buluntular ve Önemi

Bu sezon kazı çalışmalarında çok sayıda seramik parça, parfüm şişeleri ve takıların yanı sıra modern kalemler, 2 bin yıllık hayvan kemiğinden yapılmış kalemler, milattan önce 50 yılına tarihlendirilen ok ucu, 1700 yıllık zar ve 2200 yıllık küvet gibi önemli artefaktlar ortaya çıkarılmıştır.

Kazı Eş Başkanı Michele Rüzgar Massa’nın Açıklamaları

“4 bin yılı aşkın birkaç mühür bulduk ve bunlar Mısır hükümdarları döneminde hediye edilmiş olabilir. Bu höyük, Türkiye’nin en büyük ve en eski şehirlerinden biri olarak biliniyor. Bu yılki kazılar sonucunda, buranın çok önemli bir siyasi ve ticaret merkezi olduğunu görüyoruz. Çok sayıda idarecilik aleti ve seramikler, egzotik meyve ve hayvan kalıntıları ile karşılaştık. Ayrıca buranın büyük bir saraya ev sahipliği yaptığına işaret eden izler de bulduk. Yangın ve saldırı izlerine rastlamamız, şehrin tarih boyunca çeşitli saldırılara uğradığını gösteriyor.”

Hititler ve Tahribatın İşaretleri

Hititlere ait birçok bina ve yapı tespit edilmiştir. Kazı Başkanı Doç. Dr. James Osborne şunları dile getirmiştir: “Bu höyük, Türkiye’nin en büyük yerleşim alanlarından biridir. Bulunan yapıların tarihi geç Helenistik döneme kadar uzanmaktadır. Milattan önce 50 yılında büyük bir tahribat ve yangın yaşanmış. Bu yangın, tesadüfi değil; tahribata uğramış duvarlar, kerpiç kalıntıları ve topraklar görüyoruz. Yanmış topraklar üzerinde bulduğumuz ok ucu, bu yangının bir saldırı sonucu gerçekleştiğine işaret ediyor. Bu tahribatın ardından hükümet merkezi buradan Konya’ya taşınmış. Ayrıca, buranın Hititler döneminde önemli bir yer olduğunu ve muhtemelen milattan önce 1300–1200 yılları arasında bölgedeki ikinci başkent olarak kullanılmış olabileceğini düşünüyoruz.”