Emtia piyasalarında makroekonomik karışıklık fiyatları dalgalandırdı

Hafta boyunca küresel piyasalarda önemli gelişmeler yaşandı. ABD Merkez Bankası’nın faiz kararları ve Başkan Jerome Powell’ın temkinli açıklamaları, yatırımcıların risk algısını şekillendirdi. Çarşamba günü gerçekleştirilen faiz toplantısında faiz oranları sabit tutuldu ve Powell, ekonomik görünümün belirsizliğine vurgu yaptı. Bu açıklamalar, piyasalarda şahin bir duruşun devam edeceği beklentisini güçlendirdi. Aynı zamanda, Trump’ın imzaladığı yeni tarife kararları ise fiyatlamalarda tansiyonu yükseltti. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, söz konusu tarifenin amacı, ABD’nin dış ticaret açığını azaltmak ve ulusal ekonomiyi korumak olarak belirtildi. Bu karar kapsamında, çeşitli ülkelere yüzde 10 ila yüzde 41 arasında değişen oranlarda yeni vergiler uygulanmaya başlandı.

Makroekonomik veriler ise Fed’in politikalarını şekillendirmeye devam etti. Federal Açık Piyasa Komitesi, faizleri %4,25 – %4,50 aralığında sabit tutarken, faiz indirimi beklentilerini net bir şekilde ifade etmedi. Bu durum, doların güçlenmesine neden olurken, dolar endeksi %1,5 artışla 99,1 seviyesine yükseldi. Aynı zamanda, temmuz ayına ait güçlü ADP özel sektör istihdam verisi, ekonominin dirençli olduğunu gösterdi ve Fed’in sıkı para politikası uygulamalarını sürdüreceği beklentisini pekiştirdi. Çin ile ABD arasındaki ticaret görüşmeleri ise Stockholm’de yeniden başladı ve ek tarifelere 90 günlük ara verilmesi, iki taraf arasındaki müzakerelerin sürdüğüne işaret etti. Bu gelişmeler, piyasalarda risk iştahını arttırırken, dolar endeksi ve emtia fiyatları üzerinde olumlu etkiler yarattı.

Öte yandan, Cuma günü açıklanan tarım dışı istihdam verisi ise piyasaları şaşırttı. Beklentilerin altında kalan bu veri, ekonomideki yavaşlamanın derinleştiğine işaret etti. Tarım dışı istihdam, Temmuz ayında sadece 73 bin kişi artış gösterdi ve önceki aylara ait verilerde de sert aşağı yönlü revizyonlar yapıldı. Mayıs ayı 144 binlik artış, 19 bine, Haziran ayı ise 147 binlik artış, 14 bine revize edildi. Bu revizyonlar toplamda 258 bin kişilik istihdam kaybını gösteriyor ve piyasalarda resesyon endişelerini artırdı. Federal rezerv beklentileri, yıl sonuna kadar en az iki faiz indirimi yapılacağı yönünde güçlendi. Bu gelişmeler, finansal piyasalarda ekonomik durgunluk korkularını tetikledi ve yatırımcıların riskli varlıklardan uzak durmasına neden oldu.

Jeopolitik gelişmeler ise küresel riskleri yeniden gündeme taşıdı. ABD ile Rusya arasında yaşanan nükleer savaş endişeleri, Trump ve Medvedev arasındaki karşılıklı açıklamalarla daha da tırmandı. Trump, Medvedev’in açıklamalarına sert tepki göstererek, nükleer silahların kullanılabilirliğine ilişkin açıklamalarda bulundu ve uygun bölgelere iki nükleer denizaltı yerleştirilmesi talimatını verdi. Bu gelişmeler, finansal piyasalarda belirsizliği artırırken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi 15 baz puan düşerek %4,22 seviyesine geriledi. Aynı zamanda, dolar endeksi %1,5 artışla 99,1 seviyesine yükseldi ve piyasalarda doların güçlenmesine neden oldu.

Altın ve Değerli Metallerde Yön Değişimi

Geçen hafta, makroekonomik verilerin etkisiyle altın ve diğer değerli metallerde kayıplar yaşanmıştı. Ancak, tarım dışı istihdam verisinin beklentilerin altında kalması ve doların güçlenmesi, güvenli liman talebini kısmen artırdı. Altın ve gümüş ons fiyatları, bu gelişmelerle birlikte haftayı yükselişle tamamladı. Altın, üç haftalık düşüş serisinin ardından tekrar toparlanırken, ons bazında %1’lik bir artış gösterdi. Gümüş ise kayıplarının bir kısmını telafi etti. Aynı zamanda, paladyum %0,8, gümüş %3 ve platinde %6,2 oranında değer kaybı yaşandı. Bu hareketler, piyasalarda riskten kaçınma eğiliminin güçlenmesine işaret etti.

Trump’tan Tarife Açıklamaları ve Gelişmeler

Trump’ın hafta boyunca yaptığı açıklamalar, baz metal fiyatlarını ciddi şekilde etkiledi. Bakır ürünlerine yönelik %50 oranında ek gümrük vergisi kararı, beklentilerin aksine, temel girdiler olan cevher, konsantre ve katot gibi ürünleri vergiden muaf tutmasıyla piyasaları şaşırttı. Bu hamle, ABD’de bakır fiyatlarını bir günde %17’den fazla düşürürken, Londra küresel endeksinde oluşan fiyat primini de ortadan kaldırdı. Analistler, Trump’ın daha sonra daraltılmış bir tarife uygulamasına geçebileceği değerlendirmesinde bulunurken, bu adımın yüksek gümrük maliyetlerinin ekonomiye yük olacağı endişesini yansıttığını belirtti. Fiyatlar, tezgah üstü piyasada bakırda %23,4, çinkoda %3,5, alüminyumda %2,4, kurşunda %2,2 ve nikelde %1,6 oranında değer kaybetti.

Petrol ve Enerji Piyasalarında Güncel Durum

Petrol fiyatlarında ise arz endişeleri ön planda oldu. ABD ile AB arasındaki yeni ticaret anlaşması, talep belirsizliklerini azaltırken, Trump’ın Rusya’ya Ukrayna’da savaşın sona erdirilmesi için verdiği süreyi 10-12 güne indirmesi fiyatları destekledi. Medvedev ile yaşanan açıklamalar ve gelişmeler, küresel arz endişelerini güçlendirdi. ABD ve Avrupa Birliği arasındaki anlaşma, AB ürünlerine %15 ithalat vergisi getirse de, küresel ticaretin yaklaşık üçte birini etkileyebilecek potansiyeliyle, yakıt talebinde olası olumsuz etkileri sınırlandırdı. Ancak, beklentilerin altında kalan tarım dışı istihdam verisi, ABD’de talep zayıflaması endişelerini artırdı ve Brent petrol fiyatları cuma günü yaklaşık %3,5 oranında düşerek 69,08 dolardan kapandı. Doğal gaz piyasasında ise, ABD ve AB arasında artan enerji alımları, kısa vadede arz fazlasını tetikleyebilir. Uzmanlar, uzun vadede yüksek hacimli LNG arzının fiyatlar üzerinde baskı oluşturabileceği konusunda uyarıyor.

Tarım Emtia Piyasaları ve Fiyat Dalgalanmaları

Tarım emtia piyasalarında ise, arz-talep dengesi ve küresel ekonomik göstergeler yakından izlendi. Rusya’nın 2025-2026 dönemi buğday ihracat tahmini 43,3 milyon tona yükselirken, üretim tahmini 83,6 milyon tona çıktı. Bu gelişmeler, küresel arzın artmasına neden oldu ve fiyatlarda baskı oluşturdu. Mısır fiyatları ise, Brezilya’daki Safrinha hasadının geçen yıla kıyasla %66 gerilemesi nedeniyle arz riski taşıyor. ABD’de ise artan etanol üretimi, mısır talebini destekliyor. Analistler, ekonomik yavaşlama sinyali olarak görülen istihdam verilerinin, riskli varlıklardan uzaklaşmayı artıracağını ve vadeli kontratlarda satış baskısı yaratacağını belirtiyor. Bu hafta Chicago Ticaret Borsası’nda pirinçte %2,9, soya fasulyesinde %3,2 ve buğdayda %4 değer kaybı yaşanırken, mısır %2,9 oranında yükseldi. ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’te ise kahve %3, şeker %0,6 ve pamuk %2,7 oranında azaldı. Kakaonun ton fiyatı ise %9,7 oranında geriledi, bu da değerli emtia piyasalarının genel olarak negatif seyir izlediğine işaret etti.