Çinli öğrencilere casusluk baskısı: Sınıf arkadaşlarını gözetlemeleri için tehdit ve tacize maruz kaldılar

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

BBC tarafından yayımlanan son rapora göre, İngiltere-Çin Şeffaflık adlı (UKCT) bağımsız düşünce kuruluşu tarafından hazırlanan detaylı araştırmada, Çin hükümetinin İngiltere’deki üniversite ortamına yönelik artan müdahaleleri ve gizli gözetim faaliyetleri ortaya kondu. Rapora göre, Çinli yetkililer, özellikle akademik ve öğrenci toplulukları içerisinde, hükümetin hassas gördüğü konularda bilgi toplamaya ve muhalif sesleri baskı altına almaya yönelik planlar yapıyor. Bu faaliyetlerin, hem akademik özgürlükleri kısıtlamaya hem de Çin’in uluslararası eğitim kurumlarındaki varlığını güçlendirmeye yönelik stratejilerin parçası olduğu öne sürüldü.

Raporda, Çinli yetkililerin, bazı İngiliz üniversitelerindeki akademisyenleri ve öğrencileri belirli konular hakkında ders vermemeleri veya tartışmaktan kaçınmaları konusunda özellikle uyardığı belirtildi. Ayrıca, Çinli öğrencilerden, sınıf arkadaşlarını Çin hükümetinin hassas bulduğu konularda gözetlemeleri ve raporlamaları yönünde talepte bulunulduğu iddia edildi. Bu durum, üniversitelerde ifade özgürlüğü ve akademik bağımsızlık açısından ciddi endişeler doğurdu. Raporda, yüksek gelir kaynağı olarak görülen Çinli öğrenciler ve ailelerin, bu müdahalelere sessiz kalmayı tercih ettiği ve bazı üniversitelerin ekonomik çıkarlar nedeniyle bu müdahaleleri görmezden geldiği de vurgulandı.

Gelişmiş araştırmalara katılan bazı Çinli akademisyenlere yönelik ciddi tehdit ve baskı iddiaları da raporda yer aldı. Çin hükümeti tarafından vize alamayan veya aileleri Çin’de kalan akademisyenlerin, “taciz ve tehdit” ile karşılaştığı, ziyaretçi akademisyenlerin ve Konfüçyüs Enstitüsü personelinin ise, bu akademisyenlere karşı çeşitli baskı ve tehdit araçları kullandığı iddia edildi. Ayrıca, Çin hükümetinin, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde yaşanan insan hakları ihlalleri, Kovid-19 salgınının kökeni ve Çinli teknoloji devlerinin küresel yükselişi gibi konuları “hassas” başlıklar olarak tanımladığı ve bu konularda yapılan araştırmaları engellemeye çalıştığı bildirildi.

İngiltere’de yeni yürürlüğe giren yasa ile birlikte, üniversitelerin ifade ve akademik özgürlüklerini koruma yükümlülükleri daha da güçlendi. Bu kapsamda, UKCT raporunun yayımlandığı günlerde, İngiltere’deki üniversitelerin ve yükseköğretim kurumlarının, bu yeni yasalar uyarınca, özellikle Çin kaynaklı müdahalelere karşı daha dikkatli olmaları gerektiği vurgulandı.

Çin’den Yalanlama ve Resmi Açıklamalar

Çin’in Londra Büyükelçiliği Sözcüsü, raporda yer alan iddiaları kesin bir dille reddetti ve bunların “asılsız ve absürt” olduğunu savundu. Çin hükümetinin, diğer ülkelerin iç işlerine müdahale etme politikasını sürdürdüğünü belirten yetkili, “Çin, her ülkenin egemenliğine ve iç işlerine saygı gösterir. Bu tür asılsız iddialar, iki taraf arasındaki dostane ilişkileri zedeler” dedi.

İngiltere Eğitim Bakanlığı’ndan Yeteneklerden Sorumlu Devlet Bakanı Jacqui Smith ise, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Akademik özgürlük ve ifade özgürlüğü, dünyanın önde gelen eğitim kurumlarının temel taşlarıdır. Herhangi bir yabancı devletin, İngiltere’deki bireylere yönelik tehdit veya taciz girişimleri kesinlikle kabul edilemez” ifadelerine yer verdi. Ayrıca, üniversitelerin yeni yasalar kapsamında, ifade özgürlüğünü ve akademik bağımsızlığı koruma sorumluluğunun olduğunu hatırlattı.

İngiltere’de Yeni Yasal Düzenlemeler ve Etkileri

İngiltere’de, yükseköğretim kurumlarının ifade özgürlüğü ve akademik bağımsızlıklarını güvence altına almak amacıyla çıkarılan Yükseköğretimde İfade Özgürlüğü Yasası, 1 Ağustos itibarıyla yürürlüğe girdi. Bu yasa kapsamında, ifade özgürlüğünü yeterince savunamayan üniversite ve yüksekokullar, ciddi para cezalarıyla karşılaşabilecek. Yasa, kurumların, öğrenciler, akademisyenler ve davetli konuşmacıların, yasal sınırlar ve sansür korkusu olmadan görüşlerini ifade etmelerini sağlayacak ortamlar oluşturmalarını zorunlu kılıyor.

Yasaya göre, üniversitelerin, ifade özgürlüğünü yeterince korumayan veya bu yükümlülüklere uymayan kurumlara milyonlarca sterlin tutarında cezalar verme yetkisi bulunuyor. Ayrıca, İngiltere Yükseköğretim Denetleme Kurumu (OfS) Başkanı Susan Lapworth, yaptığı açıklamada, yeni yasa kapsamında Konfüçyüs Enstitüleri’nin de incelemeye alınacağını belirtti. Bu düzenlemeler, üniversitelerin, uluslararası ilişkiler ve iç politika alanında daha dikkatli ve sorumlu davranmasını amaçlıyor.