Yunanistan ve Libya Arasındaki Sınır Anlaşmaları ve Bölgesel Gerilimler

Gelişen Siyasi ve Bölgesel Çevre

Türkiye ile Libya’daki Trablus merkezli Ulusal Mutabakat Hükümeti arasında 2019 yılında imzalanan Akdeniz’de Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılması Anlaşması, özellikle ülkenin doğusundaki Tobruk merkezli Temsilciler Meclisi tarafından da tanınma olasılığıyla gündeme gelince, Yunanistan’da ciddi endişeler yarattı. Bu bağlamda, Yunan Dışişleri Bakanı Yorgo Yerapetritis’in hem Trablus hem de Bingazi yönetimlerini ziyaret etmeyi planladığı bilgisi, bölgedeki istikrarsızlık ve bölgesel güç mücadelesinin yeni bir boyutunu ortaya koydu.

İşbirliği ve İnisiyatifler

İki ülke arasındaki gelişmeler, 2019’da Türkiye ve Trablus yönetimleri arasında imzalanan anlaşmanın ardından hız kazandı. Bu anlaşma kapsamında, Libya’nın kıta sahanlığında gösterilen iki önemli bölge için hidrokarbon arama ihale sürecine girişildi. Yunanistan, hem Trablus hem de Tobruk’taki yönetimlerin bu girişimine tepki gösterince, bölgedeki tansiyon yükselmeye başladı. O dönemde, Atina’da yaşanan şaşkınlık ve endişe, Yunanistan’ın uluslararası hukuka aykırı olduğu iddiasıyla anlaşmayı yok hükmünde sayma girişimlerini hızlandırdı.

Yunanistan ve AB’nin Tepkisi

Yunanistan, bu gelişmeler karşısında, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ve Libya Ulusal Petrol Şirketi (NOC) arasında imzalanan ve dört deniz alanında jeolojik ve jeofizik çalışmalar yapılmasını öngören mutabakat zaptına da sert tepki gösterdi. Ayrıca, AB’nin geçen hafta düzenlenen zirvesinde alınan kararlar da, Yunanistan’ın endişelerine zümrüt olmadı. Zirvede, AB’nin üçüncü devletlerin egemenlik haklarını ihlal ettiği ve hukuki sonuçlar doğurmadığı yönündeki ifadeler, bölgedeki gerilimi azaltmaya yetmedi ve Atina’da “AB, önceki tepkilerine rağmen tutumunu değiştirmedi” şeklinde yorumlara yol açtı.

Gerilimin Artması ve Libya’daki Gelişmeler

Son zamanlarda, Tobruk’taki yetkililerin açıklamaları ve 2019 anlaşmasını tanıyabileceklerine dair haberler, bölgedeki tansiyonu daha da yükseltti. Libya medyasındaki haberler, Temsilciler Meclisi’nin bu hafta içinde söz konusu anlaşmayı onaylama ihtimaline işaret ederken, bu durum, Yunanistan’ın en önemli argümanlarından biri olan “anlaşmanın geçersiz olduğu” iddiasını zayıflatacak gibi görünüyor.

Libya İçindeki Siyasi Çekişmeler ve Yunan Medyasının Yorumları

Libya’da, Doğu Libya hükümetinin başbakanı Osama Hammad’ın, “Libya’nın dost ülkelerle yaptığı uluslararası anlaşmaların meşruiyetinin sorgulanması kabul edilemez” açıklaması, Atina tarafından sert tepkiyle karşılandı. Ayrıca, Yunan medyasında çıkan “Hafter ve Salih’i desteklemek büyük bir hata oldu” şeklindeki yorumlar, bölgedeki politikaların ve güç dengelerinin yeniden şekillenmesine işaret ediyor. Bu gelişmeler, Yunanistan’ın bölgedeki stratejik konumunu ve uluslararası baskılar karşısındaki duruşunu yeniden gözden geçirmesine neden oluyor.