Yapay Zekanın İş Dünyasındaki Yükselişi ve Yönetici Perspektifleri
ABD’de yapılan yeni bir araştırma, yöneticilerin yapay zekâ destekli araçları artık sadece iş süreçlerini değil, çalışanların kaderini belirlemede de aktif olarak kullandığını ortaya koydu. Özellikle OpenAI’nin ChatGPT’si, Microsoft Copilot ve Google Gemini gibi üretken yapay zekâ araçları; terfi, maaş artışı ve hatta işten çıkarma kararlarında söz sahibi.
Yöneticilerin Kritik Kararlarında Yapay Zekanın Rolü
Resume Builder tarafından Haziran ayı sonunda gerçekleştirilen detaylı bir anket çalışmasına göre, ABD’deki yönetici kademesindeki profesyonellerin %60’ı, çalışanların performansı ve şirket içi kararlar üzerinde doğrudan etkili olan konularda üretken yapay zekâ (YZ) araçlarını aktif biçimde kullanıyor. Bu yöneticilerin:
- %78’i maaş artışları ve ücret iyileştirmeleri
- %77’si terfi ve kariyer gelişimi kararları
- %66’sı işten çıkarma süreçleri
- %64’ü ise çalışanların işten ayrılma kararları
konularında yapay zekâdan faydalanıyor. Ayrıca, katılımcıların beşte biri, bu kritik kararları sık sık tamamen yapay zekâ sistemlerine bırakıyor ve onların inisiyatifiyle hareket edilmesini sağlıyor.
Yapay Zekâ Eğitimi ve Güven Düzeyi
Yöneticilerin %65’i, iş yerinde düzenli ve aktif biçimde üretken yapay zekâ araçlarını kullanıyor. Ancak, bu kişilerin yaklaşık %66’sı, bu alanda herhangi bir resmi eğitim veya sertifika almadan, kendi kendine öğrenme yoluyla bu teknolojiyi kullanmayı tercih ediyor. Buna rağmen, üretken yapay zekâ teknolojisini ekip yönetiminde kullananların %71’i, bu teknolojilerin karar verme süreçlerinde adil ve tarafsız sonuçlar üretebildiğine inanıyor. Ayrıca, yöneticilerin büyük çoğunluğu, yapay zekayı şu alanlarda etkin biçimde kullanıyor:
- %97’si eğitim materyali hazırlama
- %94’ü çalışan gelişim planları oluşturma
- %91’i performans değerlendirmeleri yapma
- %88’i ise performans iyileştirme planları (PIP) hazırlama
Yapay Zekanın İnsan Kaynaklarındaki Yeri ve Etkisi
Yapay zekâ teknolojileri artık yalnızca destekleyici araçlar olmanın ötesine geçerek, doğrudan bazı pozisyonların yerini alma potansiyeliyle gündeme geliyor. Katılan yöneticilerin %46’sı, bu teknolojinin farklı pozisyonların yerine geçip geçemeyeceği konusunda değerlendirmelerde bulunuyor. Bu gruptan %57’si, yapay zekanın bazı işleri yapabilmekte olduğunu düşünüyor ve %43’ü, gerçekten de belirli pozisyonların yapay zekâ tarafından tamamen devralındığını kabul ediyor.
İşe Alım Sürecinde Yapay Zekanın Yükselişi
ABD ve İngiltere’de gerçekleştirilen başka bir araştırma, işverenlerin %20’sinin ilk görüşmelerde bile yapay zekâ teknolojilerini kullandığını ortaya koyuyor. İşe alım süreçlerinde bu teknolojiyi aktif kullanan şirket oranı %70 seviyesine ulaşmış durumda. Ancak, bu şirketlerin yalnızca %38’i, yapay zekâdan adayların değerlendirilmesinde faydalanıyor. Ayrıca, işverenlerin %57’si, yüksek öğrenim diploması şartını tamamen ortadan kaldırarak, yetenek ve becerilere dayalı yeni bir işe alım yaklaşımını benimsiyor.
Uzman Görüşü: İnsan Faktörünün Önemi ve Yapay Zekanın Sınırları
Resume Builder’ın kariyer danışmanı Stacie Haller, yapay zekânın doğru ve etik sınırlar içinde kullanılması gerektiğine dikkat çekiyor. “Yapay zekâ, karar alma süreçlerini hızlandırabilir ve kolaylaştırabilir, ancak empati ve bağlam gibi insana özgü özellikleri yerine koyamaz. Hatalı verilere dayalı kararlar, ciddi olumsuz sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle, insan faktörünü ve duygusal zekâyı kaybetmemek çok önemlidir.” diye uyarıyor. Haller’a göre, şirketler verimlilik ve maliyet avantajı sağlamak amacıyla yapay zekâ kullanımını teşvik ediyor. Ancak, bu teknolojinin etkin ve etik kullanımı, insan gözetimi ve denetimi ile sağlanmalı ve sorumluluk bilinci çerçevesinde hareket edilmelidir.