İstanbul’da Yılan Görülmesi ve Güvenlik Önerileri

İstanbul’da Yılan Görülmesi ve Vatandaşların Endişeleri

İstanbul’un çeşitli ilçelerinde, özellikle Küçükçekmece, Arnavutköy, Sultangazi gibi kırsal ve yeşil alanlara yakın bölgelerde yılanların görülmesi, halk arasında büyük bir tedirginlik yaratıyor. Kış uykusundan uyanan ve doğal yaşam alanlarından şehre inen yılanlar, bu bölgelerde yaşayanların korkularını artırıyor. Uzmanlar, bu durumun doğal ve normal olduğunu, yılanların bu bölgelerde sıkça görülmesinin kırsala yakınlığın bir sonucu olduğunu belirtiyorlar. Ancak yine de vatandaşların yılanlara karşı dikkatli olmaları ve onları öldürmemeleri konusunda uyarılar yapılıyor. Çünkü yılanların yaşam alanlarına müdahale edilmesi ekosistemde ciddi dengesizliklere yol açabilir.

Yılanların Yaşam Döngüsü ve Görülme Dönemleri

İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Ormancılık Bölümü, Avcılık ve Yaban Hayatı Programı Öğretim Görevlisi Dr. Ergün Bacak, yılanların özellikle mayıs ve haziran aylarında kış uykusundan uyandıklarını ve üreme dönemi için hareketlendiklerini söylüyor. Bu dönemde dişi ve erkek yılanlar çiftleşmek, besin aramak veya yeni yaşam alanlarına gitmek amacıyla hareket ederler. Ayrıca, yılanların temmuz ve ağustos aylarında da aktif olabildiklerini, sıcak havaların etkisiyle birkaç gün dinlenip daha serin ve gölge alanlara yöneldiklerini belirten uzmanlar, yaz aylarında da yılanlarla karşılaşma riskinin devam ettiğine dikkat çekiyorlar.

Yılan Isırıkları ve Zehirli Yılanlar Hakkında Bilgi

Kaynak: AA

Yılan ısırığı ve zehrinin etkileri

• Her yılan ısırığı zehirli midir?
• Yılanla karşılaştığımızda ve dokunmadığımızda ısırma olasılığı nedir?
• Isırılan bölgedeki zehrin emilerek çıkarılmaya çalışılması ne kadar doğru?
• Bu tür durumlarda ne yapılmalı?
• Türkiye’de zehirli yılanlar var mı?

Uzmanlar ve bilim insanlarının görüşleri

Prof. Dr. Mehmet Zülfü Yıldız: Yılanla karşılaştığımızda yapılacak en doğru şey, kesinlikle müdahale etmemek ve onlara dokunmamaktır. Yılanlar genellikle kendilerini tehdit altında hissettiklerinde saldırganlaşır. Bu nedenle, yılanla karşılaştığınızda sakin kalmalı ve yılandan uzaklaşmalısınız. Yılanı öldürmek veya yaralamak, kendini savunma refleksiyle ısırmasına neden olur ve bu da ciddi sağlık riskleri doğurabilir.

Dr. Veysel Balcı: Yılanların zehri, sistemik etkiler gösterebilir ve ciddi sonuçlara yol açabilir. Zehirli yılan ısırıklarında, uygun ilk yardım ve zamanında tıbbi müdahale hayati öneme sahiptir. Zehirin etkisi, yılanın türüne, ısırılan kişinin duyarlılığına ve ısırık bölgesine göre değişir. Genel olarak, ısırık sonrası ilk aşamada, bölgeye fazla hareket ettirmeden ve kalp seviyesinden yukarıda tutarak, ısırılan bölgeye bağlama veya emme gibi yanlış uygulamalardan kaçınmalısınız.

Yılan Isırığının Belirtileri ve İlk Yardım

Isırığın zehirli olup olmadığını anlamak

• Eğer ısırıkta çok şiddetli ağrı, yanma hissi ve bölgesel şişlik varsa, muhtemelen zehirli yılandır.
• İlk 15 dakika içinde belirtiler ortaya çıkmazsa, ısırık muhtemelen zehirsizdir.
• Isırık bölgesine fazla hareket ettirmeden, bağlamadan ve mümkünse steril bir bezle kapatıp, sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

Yılan ısırığında yapılması gerekenler

• Hastanın sakin kalması sağlanmalı ve panik yapılmamalıdır.
• Isırılan bölgeye soğuk kompres uygulanabilir.
• Yara temizlenmeli ve ısırık bölgesi kalp seviyesinden yukarıda tutulmalı.
• Hastanın hareketi kısıtlanmalı ve aksesuarlar çıkarılmalı.
• En kısa sürede en yakın sağlık kuruluşuna ulaşılmalı.

Yanlış Uygulamalar ve Doğru Bilinen Yanlışlar

Yılanın ısırdığı bölgeye kesik atmak veya zehri emmek neden yanlıştır?

Filmlerde sıkça görülen bu uygulamalar, gerçek hayatta son derece tehlikelidir. Kesmek veya emmek, bölgedeki damarları veya sinirleri kesebilir ve zehrin vücuda daha hızlı yayılmasına neden olabilir. Ayrıca, kesik veya emme sırasında hijyenik olmayan ortamlar enfeksiyon riskini artırır ve durumun kötüleşmesine yol açar. Bu nedenle, böyle müdahalelerden kaçınılmalı ve profesyonel tıbbi yardım beklenmelidir.

Yılanları Öldürmemeliyiz çünkü…

Yılanların ekosistemde önemli bir yeri vardır. Zararlı haşerelerle mücadele ederler ve doğal dengeyi sağlarlar. Ayrıca, yılanların yok edilmesi, ekosistemde ciddi bozulmalara neden olabilir. Doğa yürüyüşleri sırasında yılanların yaşam alanlarına saygı gösterilmeli ve gerekirse yetkililere haber verilmelidir. Yetkililer, yılanları canlı olarak alıp, başka bir alana uzaklaştırmak için çaba gösterirler. Bu sayede, hem ekosistemi korumuş oluruz hem de kendimizi ve çevremizi güvence altına almış oluruz.

Yılanlara Karşı Güvenlik ve Koruma Yöntemleri

Yılanlarla karşılaşmamak için doğa yürüyüşlerinde ve açık alanlarda dikkatli olunmalı. Sert adımlar ve zemine vurma gibi yöntemlerle yılanların dikkatini çekip uzaklaştırmak mümkündür. Ayrıca, yürüyüş sırasında sopa veya çubuk kullanmak, yılanların tehlikesini fark edip kaçmasına yardımcı olur. Eğer yılanla karşılaşılırsa, sakin kalıp, yoldan uzaklaşmak en doğru davranıştır.

Türkiye’deki Zehirli Yılan Türleri ve Özellikleri

Türkiye’de toplam 59 yılan türü bulunmaktadır ve bunlardan 17’sinin zehirli olduğu bilinmektedir. Zehirli yılanlar genellikle Viperidae, Colubridae ve Elapidae ailelerine aittir. En sık karşılaşılanlar arasında engerek ve eskülap yılanları bulunur. Bunlar genellikle su kenarlarında ve sulak alanlarda görülürler ve zararsızdırlar. Ayrıca, sarı yılan gibi kalın ve büyük yapıya sahip türler de vardır, ancak zehirleri yoktur. İstanbul’da en çok görülen yılanlar arasında Hazer yılanı bulunur, ki bu yılanlar genellikle farelerle mücadele eder ve zararsızdırlar. Ayrıca, evlerin yakınlarında sıkça karşılaşılan ev yılanı da zehirsizdir.

Yılan ısırıklarının Tedavi Süreci ve Panzehirler

DSÖ verilerine göre, her yıl yaklaşık 5,4 milyon yılan ısırığı meydana gelmekte ve bunların 1,8-2,7 milyonu ciddi zehirlenme ile sonuçlanmaktadır. Ülkemizde, engerek yılanlarına karşı antivenom (panzehir) mevcut olup, Sağlık Bakanlığı tarafından belirli hastanelerde bulunur. 112 Acil Servis çağrısı sırasında, yılan ısırığı olduğu açıkça belirtilmeli ve mümkünse yılanın resmi veya fotoğrafı paylaşılmalıdır. Bu sayede, gerekli durumlarda panzehir temini hızlandırılır ve hayati riskler azaltılır.

Sonuç ve Tavsiyeler

Yılanlarla karşılaşma durumunda en önemli kural, onları öldürmeye veya yaralamaya kalkışmamak ve sakin kalmaktır. Doğal yaşam alanlarına saygı göstererek ve uygun davranışlar sergileyerek, hem kendimizi hem de ekosistemi korumuş oluruz. Yılanların doğal yaşam alanlarına müdahale edilmemeli, gerekirse yetkililere haber verilmelidir. Ayrıca, yılan ısırıklarında ilk yardım uygulamaları bilinmeli ve en kısa sürede tıbbi yardım alınmalıdır.