İran’da UAEA Denetimleri ve Artan Gerilimler

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, 25 Haziran’da İran meclisinden geçen ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile işbirliğini askıya alan yasayı onaylayarak yürürlüğe koydu.

Son gelişmelere göre, İran hükümeti, ülkeye Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın (UAEA) denetçilerinin girişini tamamen durdurma kararı aldı. Bu yeni uygulama ile birlikte, ajansa nükleer faaliyetleri hakkında rapor sunma imkânı da ortadan kalkacak. İran’ın bu adımı, bölgedeki tansiyonu yükseltirken, UAEA Başkanı Rafael Grossi'nin ülkeye giriş yasağı da dikkat çekiyor.

Denetçilerin Engellenmesi ve Sonuçları

Yetkililer, AFP ajansına yaptığı açıklamada, ülkedeki UAEA müfettişlerine yönelik herhangi bir tehdit olmadığını, ancak onların santrallere erişiminin engellendiğini belirtti. Bu durum, İran’ın nükleer tesislerine dair denetimlerin fiilen durdurulması anlamına geliyor. Ayrıca, 12 günlük füze saldırısı sonrası yaşanan gerilimin ardından gelen bu adım, bölgedeki istikrar açısından oldukça önemli bir gelişme olarak görülüyor.




Uluslararası Tepkiler ve Kınamalar

İran’ın bu kararına karşı, İsrail’den sert bir tepki geldi. İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, İran’ın sorumluluklarından kaçtığını savunarak, İngiltere, Fransa ve Almanya’ya 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmadan önceki BM yaptırımlarını yeniden uygulama çağrısında bulundu. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tammy Bruce ise İran’ın UAEA ile işbirliğini askıya almasını “kabul edilemez” şeklinde nitelendirerek, bu durumu sert bir şekilde eleştirdi.

Pentagon ve İran Arasında Gelişmeler

Öte yandan, İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, CBS News’e yaptığı açıklamada, ABD’nin İran’ın kritik öneme sahip Fordo nükleer tesisini bombalamasının, tesiste “ciddi ve ağır hasar” oluşturduğunu ifade etti. Pentagon’dan yapılan son açıklamada ise, İran’ın nükleer programının yaklaşık olarak “1 veya 2 yıl geriletildiği” öne sürüldü. Daha önce İran’ın nükleer tesislerinin temel bileşenlerinin zarar görmediğine dair raporlar basına sızmıştı, ancak yeni gelişmeler bu iddiaları tekrar gündeme getirmiş durumda.