HPV Aşısı ve Korunma Yöntemleri Hakkında Detaylı Bilgilendirme

Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu’nun HPV Aşısı Müjdesi

Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, 12 Haziran tarihinde katıldığı bir programda insan papilloma virüsü (HPV) ile mücadelede yeni adımlar atılacağını duyurdu. Bu kapsamda, yıl sonuna kadar 13 yaşındaki tüm çocuklara HPV aşısının devlet eliyle ücretsiz olarak sunulacağı açıklandı. Ayrıca, 15 yaşını aşmış ve ilgisi olan herkesin de bu aşıyı yaptırabileceği belirtildi.

HPV ve Kanser İlişkisi

Rahim ağzı kanseri, dünyada kadınlar arasında en çok görülen ve ciddi sağlık sorunlarına yol açan kanser türlerinden biridir. HPV aşısı, bu kanser türüne karşı oldukça etkili koruma sağlayan bir aşıdır ve dünya genelinde 107 ülkede rutin aşı programlarında yer almaktadır. HPV, sadece kadınları değil, erkekleri de tehdit eden ve çeşitli kanserlere neden olabilen bir virüstür. Erkeklerde HPV’nin neden olduğu hastalıklar arasında penis, anüs, boğaz ve ağız kanserleri bulunmaktadır. Yapılan bilimsel çalışmalar, HPV aşısı ile HPV kaynaklı kanserlerin ve siğil görülme oranlarının azaldığını göstermektedir.

HPV ve Erkeklerdeki Etkileri

Prof. Dr. Ege Can Şerefoğlu ve Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. İlkkan Dünder tarafından yapılan detaylı açıklamalara göre, erkeklerde HPV enfeksiyonu genellikle lezyonlar ve siğiller şeklinde kendini gösterir. Erkeklerde HPV testi yaygın olmasa da, klinik muayene ve lezyonların gözlemi ile tanı konabilir. Özellikle genital ve anal bölgedeki kabarık, siğil benzeri lezyonlar HPV enfeksiyonunun göstergesidir. Ayrıca, HPV’nin erkeklerde testis kanseri ile doğrudan ilişkisi bulunmamakla birlikte, penis ve anüs kanserleri ile güçlü bağları vardır. Erkeklerde HPV’nin testis kanseri ile ilişkisi henüz bilimsel olarak kanıtlanmamıştır.

Erkekler ve HPV Aşısı

Prof. Dr. Ege Can Şerefoğlu ve Prof. Dr. İlkkan Dünder ortak görüşleri, erkek çocuklarının da HPV aşısı ile korunmasının büyük bir önem taşıdığını vurgulamaktadır. Birçok gelişmiş ülkede, örneğin ABD, İngiltere ve İtalya gibi ülkelerde, hem kız hem de erkek çocuklarına rutin HPV aşısı yapılmaktadır. Bu uygulama, hem erkeklerin HPV enfeksiyonundan korunmasını sağlamakta hem de virüsün kadınlara bulaşma riskini azaltmaktadır. Ülkemizde ise, erkeklerin HPV aşısı konusunda farkındalığın ve yaygınlığın henüz istenilen seviyeye ulaşmadığını belirtmek gerekir. Özellikle çoklu cinsel partneri olan veya bağışıklık sistemi zayıf bireylerin 45 yaşına kadar HPV aşısı olmaları önerilmektedir.

HPV Aşısının Erken Yaşta Yapılmasının Önemi ve Güvenliği

Prof. Dr. İlkkan Dünder, HPV aşısının 9 yaşından itibaren yapılabileceğini ve en uygun zamanın cinsel ilişki başlamadan önce, genellikle 12-13 yaş civarında olduğunu ifade etmektedir. Güncel araştırmalar, aşıların yaşam boyu koruma sağladığını ve etkinliğinin zamanla azalmadığını göstermektedir. Ayrıca, yaklaşık 20 yıldır uygulanan HPV aşılarının ciddi yan etkilere neden olmadığı ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından güvenli kabul edildiği bilinmektedir.

Uluslararası Uygulamalar ve Türkiye’deki Durum

ABD, İngiltere ve Almanya gibi gelişmiş ülkelerde, HPV aşısı çocuklara 6. sınıfta zorunlu olarak uygulanmaktadır. Türkiye’de ise, Sağlık Bakanlığı’nın önümüzdeki dönemlerde bu konuda adım atması beklenmektedir. Henüz resmi bir açıklama olmamakla birlikte, yakın gelecekte erkek çocuklar da dahil olmak üzere, aşı programına alınacağı öngörülmektedir.

HPV Bulaştıktan Sonra Aşı ve Koruma

Prof. Dr. Ege Can Şerefoğlu ve Prof. Dr. İlkkan Dünder, HPV bulaştıktan sonra da aşı yapılabileceğini ve bu uygulamanın mevcut lezyonların tekrar oluşma riskini azalttığını belirtmektedir. Aşılar, özellikle yüksek risk taşıyan HPV tiplerine karşı geliştirilmiştir ve genital siğil gibi lezyellerin oluşmasını önleyebilir. Ancak, aşı yalnızca belirli HPV tiplerini kapsadığından, virüsün diğer alt tiplerine karşı koruma sağlama kapasitesi sınırlıdır.

HPV ve Cinsel Hayat

Rayka Kumru ve İlkkan Dünder tarafından yapılan açıklamalarda, HPV aşısının cinsel davranışları ve merakı artırmadığı, aksine, cinsel sağlık konusunda bilinçlenmeye katkı sağladığı vurgulanmaktadır. Aşı ile birlikte, güvenli cinsel davranışların benimsenmesi ve erken yaşta cinsel ilişkiden uzak durma eğiliminin güçlendiği gözlemlenmiştir.

Sonuç ve Tavsiyeler

HPV enfeksiyonunun önlenmesinde en etkili yöntem, aşı ve doğru hijyen uygulamalarıdır. Aşı olmuş bireyler yine de virüse yakalanabilir, ancak bu durumda hastalık ve komplikasyonların riski önemli ölçüde azalır. Tüm bu bilgiler ışığında, özellikle çocuklar ve gençler için HPV aşısının erken yaşta yapılması, hem bireysel hem de toplum sağlığı açısından büyük önem taşımaktadır. Sağlık Bakanlığı ve uzmanların yönlendirmeleri doğrultusunda, bu önemli aşıyı ertelememeli ve bilinçli kararlar alınmalıdır.