Gazze’de Ekonomik Çöküş ve Çeteler Arasındaki Güç Mücadelesi

İsrail’in Yıkıcı Etkisi ve Hamas’ın Zayıflaması ile Gazze’de Otorite Boşluğu Oluştu

İsrail’in başlattığı kapsamlı operasyonlar ve Hamas üzerindeki baskılar, Gazze Şeridi’nde ciddi bir otorite boşluğu yaratırken, bölgede faaliyet gösteren çeteler ve yerel komisyoncular büyük ölçüde güç kazandı. Banka şubeleri ve ATM’lerin çoğu kullanılamaz hale gelirken, bölgedeki halk temel ihtiyaçlarını karşılamakta zorlandı. Bu süreçte, nakit akışının durması ve finansal sistemin çöküşü, bölge sakinlerini ciddi anlamda mağdur etti.

Associated Press’in (AP) haberine göre, bölgedeki işlemlerdeki komisyon oranları %40 seviyesine yükselmiş durumda. Haberlerde, savaş öncesinde bu oranların sadece %5 civarında olduğu ve savaşın ekonomik yapıyı ne denli derinden sarstığını gözler önüne serdi.

‘Tefecilerin İnsafına Kaldık’

Gazze’den göç eden ve şu an Güney Gazze’de yaşamını sürdüren Muhammed Beşir el-Farra, yaşadıklarını şöyle özetliyor: “Eğer 60 dolar ihtiyacım varsa, 100 dolar transfer etmem gerekiyor. Çünkü komisyonlar çok yüksek ve bu, temel ihtiyaçlarımızı karşılamamıza engel oluyor.”

Gazze şehrinde yaşayan okul müdürü Eymen el-Dahduh ise, durumu şu sözlerle anlatıyor: “İnsanlar bu yüzden büyük acılar çekiyor. Bu yüksek komisyonlar, halkı zor durumda bırakıyor, açlıkla karşı karşıya kalıyoruz.”

İlk günlerde birçok bankanın kapanmasıyla, büyük miktarda nakit paraya sahip olanlar aniden güç kazandı. Bu durum, sıradan halkın ise tefecilere ve yasa dışı ekonomik yapılara bağımlı hale gelmesine neden oldu. Bölgedeki ekonomik düzen, adeta bir mafya düzeni gibi işliyor. Bu nedenle, halk ellerindeki zarar görmüş nakit parasını tamir etmeye çalışıyor.

Nakit Akışında Sıkıntı ve Yükselen Enflasyon

Dünya Bankası verilerine göre, Gazze’de enflasyon oranı %230’a ulaşmış durumda. Savaş öncesinde %80 olan işsizlik oranı ise zirveye çıkmış. Bu ekonomik kriz, halkın birikimlerini eritirken, nakit sıkıntısı ailelerin mali açıdan daha da zor durumda kalmasına neden oluyor.

İsrail, Hamas’ın silah satın alma ve ödeme yapma imkanlarını kısıtlamak amacıyla savaşın başlangıcında Gazze’ye nakit girişini durdurdu. Bu, uzun vadede sivil halkın nakde erişimini ciddi ölçüde engelledi. Birçok aile, temel gıda maddelerini almak için ellerindeki altınları satmak zorunda kalıyor. Şeker fiyatları ise büyük bir artış gösterdi; savaş öncesinde 2 dolar civarında olan kilogram fiyatı, şu anda 80-100 dolar seviyesine yükseldi.

Ekonomik Yapıya Darbeler ve Mafya Gibi İşleyiş

Gazze merkezli düşünce kuruluşu Palthink Stratejik Araştırmalar Direktörü Ömer Şaban, bölgede ekonomik faaliyetlerin karmaşık ve belirsiz yapısını şöyle anlatıyor: “Savaş nedeniyle, bölgede kimin kime hizmet ettiğini ve kimin ekonomiyi kontrol ettiğini anlamak oldukça zor. Tüccarların büyük çoğunluğu, nakit komisyonculuğu yapan ve temel gıda maddeleri satan kişilerden oluşuyor. Örneğin, Gazze’ye sigara getirenlerin kim olduğunu bilmiyoruz. Bu durum, tıpkı bir mafya düzeni gibi çalışıyor.”

Öte yandan, Hamas’a muhalif ve İsrail ile ilişkili silahlı grupların da, bölgeye gönderilen insani yardım ve malzemelerin bir kısmına el koyduğu iddia ediliyor. Bu durum, bölgedeki güvenlik ve ekonomik istikrarı daha da zedeliyor.

İsrail’in Saldırıları ve Çocukların Durumu

İsrail ordusu, Gazze’nin güneyinde yer alan Han Yunus bölgesinde, İsrailli esirlerin cesetlerini bulmak amacıyla Filistinlilere ait mezarları ve çevresindeki çadırları tahrip etti. Bu saldırılar, bölgedeki tansiyonu yükseltiyor ve halk arasında büyük korku yaratıyor.

Diplomatik Süreçler ve Güncel Gelişmeler

- Hamas ile İsrail arasındaki ateşkes görüşmeleri, Katar’ın başkenti Doha’da devam ediyor. Uluslararası arabulucular, iki taraf arasında anlaşmaya varmak ve süreci hızlandırmak amacıyla yoğun çaba sarf ediyor.

- İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD’deki temaslarını tamamladıktan sonra Tel Aviv’e döndü ve yaptığı açıklamada, birkaç gün içinde ateşkesin sağlanabileceğine işaret etti.

- Ancak, İsrail ordusunun Gazze’de düzenlediği saldırılar sonucunda en az 18 kişi hayatını kaybetti. Bunlar arasında çocuklar da bulunuyor.

- Birleşmiş Milletler Filistin Ajansı (UNRWA) Genel Sekreteri Philippe Lazzarini ise, İsrail’in Gazze’yi çocuklar ve aç insanlar için büyük bir mezarlık haline getirdiği uyarısında bulundu.