Çin’in Yeni Deniz Araştırma Faaliyetleri ve Bölgesel Etkileri

Çin’in Pasifik’teki Deniz Güçlendirme Çabaları

Yaklaşık üç yıl önce anakaraya yakın sularda faaliyet gösteren Çin’e ait araştırma gemilerinin sayısı, özellikle geçen yıldan itibaren Pasifik Okyanusu’nun uzak ve stratejik bölgelerine doğru artış göstermeye başladı. Bu gelişmeler, Çin’in deniz araştırma ve keşif alanında yeni bir döneme adım attığını gösteriyor. Devlet Başkanı Şi Cinping’in öncülüğünde, Çin’in küresel deniz gücünü artırma ve denizlerdeki etkinliğini güçlendirme hedefleri doğrultusunda önemli adımlar atılıyor.

Şi Cinping, özellikle balıkçılık filolarını ve maden araştırma gemilerini daha yüksek teknolojilerle donatarak, Çin’in denizlerdeki egemenlik alanını genişletmeyi amaçlıyor. Bu strateji, Çin’in denizlerde modernize edilmesi ve bölgesel güç olma yolundaki kararlılığını yansıtıyor. Teknolojik olarak gelişmiş Çin araştırma gemileri, artık daha uzak bölgelere ulaşabiliyor, derin denizlerden örnekler toplayabiliyor ve deniz yaşamı ile iklim değişikliği gibi küresel sorunlara ilişkin detaylı veriler sağlayabiliyor.

Uluslararası Güvenlik ve Stratejik Avantajlar

New York Times tarafından yayınlanan analizlere göre, Çin’in bu faaliyetleri sayesinde Pasifik’teki gizli ABD denizaltılarının hareketleri hakkında daha fazla bilgi edinilmesi mümkün hale geliyor. Çin’in toplam araştırma filoları, Pasifik bölgesinde ABD ve müttefiklerinin stratejik noktalarını gözetleme ve takip etme imkanını artırıyor. Bu gelişmeler, Çin’in bölgedeki askeri ve ekonomik nüfuzunu güçlendirmeye yönelik adımlar olarak değerlendiriliyor.

Uzmanların Değerlendirmeleri ve Bölgesel Endişeler

Brookings Enstitüsü’nden araştırmacı Bruce Jones, Çin’in deniz araştırma faaliyetlerindeki hızlı ilerlemesini şu sözlerle vurguluyor: “Çin’in ne kadar hızlı şekilde bölgesel ve küresel denizlerde etkinlik gösterdiği gerçekten çarpıcı. Su altı bölgelerini stratejik noktalar olarak kullanma çabaları da oldukça dikkat çekici.” Ayrıca, Starboard Denizcilik İstihbaratı’ndan elde edilen gemi konum verilerine göre, Çin’e ait araştırma gemileri Tayvan ve Guam adalarına yaklaştı. Bu hareketlerin, askeri operasyonlara zemin hazırlamak ve bilgi toplamak amacıyla gerçekleştirildiği uzmanlar tarafından belirtildi.

Çin’in Araştırma Gemilerinin Faaliyetleri ve Sivil Yapısı

Çin’in bu faaliyetlerde kullandığı gemilerin büyük bölümü sivil statüsünde olup, devlet kurumları, üniversiteler ve araştırma enstitüleri tarafından işletiliyor. Bu sivil gemiler, donanma gemilerine kıyasla daha az dikkat çekiyor ve Çin’in hassas sularda daha özgürce hareket etmesini sağlıyor. Ayrıca, haberlere göre bazı araştırma gemileri, yaklaşık 10 kilometre derinliğe kadar inebilen insanlı denizaltı araçlarını taşıyabiliyor. Bu gemiler, bölgede tekrar tekrar seyir yaparken, deniz tabanını haritalandırmak ve sensörler yerleştirmek amacıyla düşük hızlarda seyrediyor.

Bölgesel Endişeler ve Uluslararası Hukukun Rolü

Uluslararası hukuk kuralları çerçevesinde, sivil araştırma gemileri izin alındığı takdirde uluslararası sularda ve diğer ülkelerin münhasır ekonomik bölgelerinde faaliyet gösterebiliyor. Ancak, Çin’in bu faaliyetleri yoğunlaştırması, bölgedeki gerilimi artırıyor. Uzmanlar, özellikle deniz tabanını haritalayan, sensörler yerleştiren ve denizaltı operasyonlarına zemin hazırlayan bu araştırma gemilerinin izlenmesi gerektiğine vurgu yapıyor.

Tayvan Okyanus İşleri Bakanı Kuan Bi-ling, Çin araştırma gemilerinin Tayvan yakınlarına yaptığı hareketlere ilişkin yaptığı açıklamada, “Bu durumu normal olarak görmek bizim için oldukça zor” ifadelerini kullandı. Uzmanlar ve bölge ülkeleri, bu hareketlerin askeri ve istihbarat faaliyetleriyle bağlantılı olabileceği endişesiyle yakından izliyor.