Avrupalı Şirketler ve İsrail’e Destek: Yıkımın Finansal Boyutları

İsrail’in Gazze’deki Yıkımına Uluslararası Şirketlerin Ekonomik Katkısı

Güvenilir bağımsız araştırma kuruluşları “Disclose” ve “Follow the Money” tarafından yürütülen kapsamlı ortak inceleme, Avrupa ve ABD merkezli şirketlerin, İsrail’in Gazze’deki yıkıcı operasyonlarından kazanç sağlama potansiyelini gözler önüne seriyor. Bu rapor, bölgedeki insani kriz ve silah satışları arasındaki karmaşık ilişkiyi detaylı biçimde ortaya koyuyor.

Silah Üretim Süreçleri ve Uluslararası Bağlantılar

Haberde, ABD merkezli Boeing firmasının geliştirdiği GBU-39 tipi akıllı bombaların, yönlendirme sistemlerini sağlayan MBDA adlı uluslararası silah üreticisinin Alabama’daki fabrikasında üretildiğine vurgu yapılıyor. Bu fabrikada, bombalara entegre edilen ve hedefe ulaşmayı sağlayan yönlendirme kanat sistemleri üretiliyor.

İlginç biçimde, bu parçaları temin eden MBDA Incorporated isimli ABD iştirakinin, finansal hareketlerini ana şirketleri aracılığıyla İngiltere’nin Hertfordshire bölgesinde bulunan MBDA UK üzerinden yürüttüğü ortaya çıktı. Bu yapı, şirketlerin gelirlerini ve kârlarını uluslararası mevzuata uygun biçimde, farklı ülkelerdeki ana şirketler ve iştirakler aracılığıyla organize ettiğini gösteriyor.

Finansal Kazançlar ve Lisans Politikaları

Yapılan araştırmalara göre, şirketin 2023 yılı itibarıyla yaklaşık 350 milyon sterlin tutarında temettü dağıttığı ve bu kazancın büyük kısmının ana hissedarlar olan BAE Systems, Airbus ve Leonardo gibi büyük savunma ve havacılık devleri tarafından alındığı tespit edildi. Ayrıca, İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy geçtiğimiz yıl yaptığı açıklamada, insani hukuka ciddi aykırılık riski nedeniyle ülkesinin İsrail’e yapılan bazı silah ihracatlarını askıya aldığını belirtti. Bu karar, yalnızca İngiltere üzerinden yapılan sevkiyatları kapsarken, ABD’de faaliyet gösteren şirketlerin satışlarını engellemiyor.

Sivillere ve Çocuklara Yönelik Saldırılar

Araştırma, açık kaynaklar ve uzman analizleri ile GBU-39 bombalarının kullanıldığı ve sivil yaşamını tehdit eden saldırıların detaylarını ortaya koyuyor. 24 saldırı vakası doğrulanırken, bu saldırıların çoğunun okul binaları, yerinden edilmiş sivillerin barındığı kamplar gibi sivil alanlara gerçekleştirildiği dikkat çekiyor. Saldırılar sonucu çocuklar ve masum siviller yaşamını yitiriyor ve bu durum, uluslararası toplumda büyük tepkiyle karşılanıyor.

Uluslararası Hukuk ve İnsan Hakları İhlalleri

Uluslararası kuruluşlar ve insan hakları örgütleri, bu saldırıların savaş suçları kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini vurguluyor. Birleşmiş Milletler ve Amnesty International tarafından yapılan incelemelerde, saldırıların insan hakları ihlalleri ve savaş suçları olarak kayıtlara geçtiği belirtiliyor.

Şirketlerin Rolü ve Yasal Durum

MBDA ve Boeing gibi büyük savunma şirketleri, faaliyetlerinin uluslararası ve ulusal mevzuata uygun olduğunu iddia ederken, sivil toplum örgütleri şirketlerin bu süreçteki rolünü sorguluyor. Özellikle, ABD’deki faaliyetlerin durdurulması çağrısı yapan sivil toplum örgütleri, şirketlerin uluslararası silah ticaretinden kazanç elde ederek, İsrail’in bölgedeki askeri operasyonlarını dolaylı yoldan desteklediği görüşünde. Bu durum, mevcut ihracat kontrollerinin ve denetim mekanizmalarının yetersizliği ile ilgili ciddi endişeleri de beraberinde getiriyor.

Sonuç ve Uluslararası Tepkiler

Uluslararası toplum ve insan hakları savunucuları, bu şirketlerin faaliyetlerini yakından takip etmekte ve daha sıkı denetimler talep etmektedir. Silah ticaretinde şeffaflık ve hesap verebilirlik çağrıları artarken, bölgedeki krizin çözümüne ulaşılmasında bu finansal ilişkilerin rolü de yeniden sorgulanmaya başlanmıştır.