San Francisco Mahkemesinden Yapay Zekâ ve Telif Haklarıyla İlgili Çarpıcı Karar
ABD’de federal bir yargıç, teknoloji devi Meta’nın yapay zekâ modellerini kitaplarla eğitmesiyle ilgili davada şirket lehine karar verdi. Aralarında ünlü yazar ve komedyen Sarah Silverman’ın da bulunduğu 13 yazarın açtığı davada, mahkeme Meta’nın bu uygulamasının “adil kullanım” (fair use) kapsamında değerlendirilmesi gerektiğine hükmetti.
San Francisco'da Görevli Yargıç Vince Chhabria, Yapay Zekâ Eğitiminde Telif Hakkı Tartışmalarını Yönlendiren Bir Karar Verdi
San Francisco'daki mahkeme, Yargıç Vince Chhabria'nın öncülüğünde, bir davada detaylı bir inceleme yaparak, jüriye gitmeye gerek kalmadan “özet hüküm” ile davayı karara bağladı. Bu karar, teknoloji dünyasında büyük yankı uyandırdı çünkü Meta'nın telifli kitapları yapay zekâ eğitimi amacıyla kullanmasının yasal çerçevede olduğunu açıkça ortaya koydu. Techcrunch'un haberine göre, mahkeme bu kullanımın yasal olduğu yönünde karar verdi ancak aynı zamanda bu sonucun tüm yapay zekâ eğitimleri için geçerli olmadığını vurguladı.
Yargıç Chhabria’nın Açıklamaları ve Kararın Anlamı
Yargıç, kararda şu önemli noktaya değindi: “Bu karar, Meta’nın telifli içerikleri kullanmasının tamamen yasal olduğu anlamına gelmiyor. Bu, yalnızca davacıların hukuki argümanlarının yetersizliği ve yeterli kanıt sunmamaları nedeniyle verilen bir karardır.” Bu ifadeyle, mahkemenin sadece davacıların iddialarını kabul etmediği ve genel anlamda yapay zekâ eğitiminde telif hakkı ihlali konusunda geniş bir serbestlik bulunmadığı mesajını verdi.
Mahkemenin Dönüştürücü Kullanım Yaklaşımı ve Telif Hakları
Mahkeme, Meta’nın kitapları olduğu gibi kopyalamadığını, bunun yerine dil modelini geliştirmek amacıyla “dönüştürücü” bir yöntem kullandığını belirtti. Bu teknik, yapay zekanın orijinal metinleri doğrudan kopyalamak yerine, içerikleri farklı şekillerde işlemesine olanak tanır. Bu nedenle, yapay zekanın çıktıları, orijinal kitapların doğrudan kopyası olmaktan uzak, daha farklı ve yeni içerikler olarak değerlendirildi.
Öte yandan, davacı yazarlar, Meta’nın bu kullanımıyla kitap satışlarının zarar gördüğüne dair herhangi bir “önemli ve anlamlı kanıt” sunamadı. Bu, telif hakları ihlaline ilişkin davalarda genellikle kritik bir kriter olarak görülür ve mahkemenin kararında önemli bir rol oynar.
Benzer Davalar ve Güncel Gelişmeler
Bu karar, geçtiğimiz günlerde benzer bir durumda, teknoloji devi Anthropic için verilen kararın ardından geldi. Her iki dava da, yapay zekâların eğitiminde kitapların kullanılmasıyla ilgiliydi ve oldukça benzer hukuki argümanlar içeriyordu.
Ancak, yapay zekânın haberler, filmler ve diziler gibi farklı içerik türleriyle eğitilmesine ilişkin birçok dava halen devam ediyor. Örneğin, The New York Times OpenAI ve Microsoft’a karşı, Disney ve Universal ise Midjourney platformunun film ve dizi içeriklerini yapay zekâ eğitimi amacıyla kullandığı iddiasıyla mahkemeye başvurdu.
Yargıç Chhabria, bazı içerik türlerinin (örneğin haberler gibi) yapay zekâ tarafından daha kolay ikame edilip piyasada daha fazla zarar görebileceği görüşünü paylaştı. Bu durum, gelecekte gerçekleşebilecek telif hakkı davalarında, şirketler açısından daha zorlu ve karmaşık yasal süreçlerin yaşanabileceğine işaret ediyor.