40,2607$% 0.13
46,7252€% 0.08
4.320,96%0,56
7.017,00%0,27
27.981,00%0,27
10.219,40%-0,06
Son zamanlarda Avrupa Kardiyoloji Dergisi’nde yayınlanan ve geniş katılımlı bir çalışmada, 46 ile 75 yaş arasındaki toplam 4282 erkek ve kadının oturma ve kalkma hareketleri detaylı bir şekilde incelendi. Katılımcılar, ayakta dururken kendilerini ne kadar iyi yere oturup yeniden ayağa kalkabildiklerini ve bu sırada destek alma ihtiyacını değerlendirdiler. Bu çalışmalar, hareket kabiliyetimizin yaşam kalitemiz ve süremiz üzerindeki etkisini ortaya koymayı amaçlamaktadır.
Washington Post’un haberine göre, Claudio Gil Araújo adlı uzman ve çalışmanın başyazarı, bu testin “tüm aerobik dışı fiziksel zindelik unsurlarını” değerlendirdiğini vurguladı. Bu unsurların arasında, kas gücü, denge, esneklik ve vücut oranları gibi faktörler yer almaktadır. Araújo, bu unsurların uzun yaşam ve sağlıklı bir hayatın temel taşları olduğunu belirtti.
Yapılan araştırmaya göre, oturup kalkarken herhangi bir destek almadan hareket edebilen veya denge problemi yaşamayan orta yaş ve yaşlı bireylerin, önümüzdeki yaklaşık 12 yıl içinde kalp hastalıkları ve diğer kardiyovasküler rahatsızlıklardan ölme riski, bu hareketleri yaparken sendeleyenlere kıyasla yaklaşık altı kat daha düşük idi. Ayrıca, bu kişilerde kanser gibi diğer doğal ölüme neden olan hastalıkların da görülme oranları daha azdı.
Araújo, bu testin birden fazla fiziksel unsuru değerlendirdiğini ve bu nedenle uzun yaşam beklentisiyle güçlü bir bağlantısı olduğunu ifade etti. “Fakat bu testi benzersiz kılan, tüm bu unsurları aynı anda değerlendirmesi ve uzun vadeli öngörüde bulunmasıdır,” diye ekledi.
Bu testi uygulamak için, öncelikle yanınıza bir partner almanız önerilir. Partneriniz, hareket sırasında sizi gözlemleyecek ve gerekirse destek sağlayacaktır. Test sırasında herhangi bir destek kullanmadan ve sallanma ya da denge kaybı yaşamadan, yavaşça yere oturup tekrar ayağa kalkmanız hedeflenir. Elleriniz, kollarınız veya diğer noktaları destek koymadan kullanmayın.
Testin temel adımları şu şekildedir:
Bu testte elde edilen puanlar, kişilerin yaşam süresi ve sağlık durumu hakkında önemli ipuçları verir. Araştırmanın sonuçlarına göre, 0 ile 4 puan alanlar, önümüzdeki 10 yıl içinde kalp hastalıkları ve diğer doğal nedenlerle yaşamını kaybetme riskinin çok daha yüksek olduğunu gösteriyor. 4,5 ile 7,5 puan arasında alan kişiler ise, risk seviyeleri açısından orta düzeyde bulunuyor.
Özellikle 7,5 puanın altına düşen skorlar, bir nevi alarm zili olarak görülmelidir. Bu durumda, yaşam kalitenizi artırmak ve sağlığınızı korumak adına, egzersiz ve yaşam tarzı değişiklikleri yapmak önemlidir. Araújo, bu testin yalnızca bir gösterge olduğunu ve kesinlikle hayatınızın tamamını yansıtmadığını vurguluyor. “Düşük skorlar, bir uyarı işareti olabilir, ancak kaçınılmaz bir kader değildir,” diyor.
İleri yaşta veya eklem rahatsızlıkları bulunan bireyler için, otur-kalk testinin yerine daha uygun ve güvenli alternatifler de vardır. Örneğin, Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi tarafından önerilen 30 saniyelik sandalye kalkma testi, kişinin genel hareketlilik seviyesini ölçmek için idealdir. Bu testte, 30 saniye içinde, ellerinizi kullanmadan, sandalyeden kaç kez kalkıp oturabildiğinizi sayarsınız. 60 yaşın altındaki erkekler için en az 15, kadınlar için en az 13 tekrar hedeflenir.
İngiltere’de King’s College London’da geriatri alanında uzman olan Jugdeep Dhesi, bu testi şu şekilde açıklıyor: “Bu, insanların ne kadar iyi hareket edebildiği ve denge kabiliyetleri hakkında önemli bilgiler sağlar. Ayrıca, düşük performans, düşme riskini ve kalp-damar sorunlarını öngörmede yardımcı olabilir.”
Amerika Birleşik Devletleri’nin Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezi tarafından belirlenen ortalama sonuçlar ise şöyledir:
Sonuç olarak, bu testin düşük skorları, vücut sağlığınız ve yaşam kaliteniz hakkında önemli işaretler taşıyabilir. Ancak, unutulmamalıdır ki, sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri, düzenli egzersiz ve uygun tıbbi kontrollerle, bu riskleri azaltmak mümkündür. Kendiniz ve sevdikleriniz için, hareket kabiliyetinizi koruyacak ve yaşam sürenizi uzatacak adımlar atmayı ihmal etmeyin.
Amy Pohl’in Talihsiz Hikayesi ve CRPS ile Mücadele Süreci