Bu yönetmelik, bina ve bina türü yapıların, çeşitli afetler (deprem, sel, yangın vb.) sonrasında oluşan hasarlarının tespit edilmesi ve bu süreçte izlenecek usul ve esasların belirlenmesini amaçlamaktadır. Afetlerin neden olabileceği yıkıcı etkilerin hızla ve doğru şekilde belirlenmesi, yapıların güvenliğinin sağlanması ve gerekli müdahalelerin zamanında yapılabilmesi açısından büyük önem taşımaktadır.
Hasar Tespit Ekipleri ve Yetkinlikler
Hasar tespit çalışmalarını yürütecek ekipler, inşaat mühendisleri, mimarlar ve inşaat teknikerlerinden oluşacaktır. Bu meslek gruplarına mensup olmayan kişiler tarafından hazırlanan hasar tespit raporları resmi işlem görmeyecek ve geçerliliği olmayacaktır. Ayrıca, ulusal afet yönetimi kapsamında belirlenen hasar tespit ekiplerinin, yılda en az bir kez eğitim ve güncelleme programlarına katılarak bilgi ve tecrübelerini tazelemesi sağlanacaktır. Bu sayede, uygulamada karşılaşılabilecek farklı durumlara karşı ekiplerin yetkinliği artırılacaktır.
Hasar Derecelendirmesi ve Sınıflandırma
Yönetmelik, yapıların hasar seviyelerini aşağıdaki gibi net biçimde tanımlamış ve sınıflandırmıştır:
- Hasarsız: Yapıda hiçbir gözle görülen hasar bulunmamaktadır.
- Az Hasarlı: Hafif ve onarım gerektirmeyen küçük hasarlar mevcuttur.
- Orta Hasarlı: Yapının kullanımı kısıtlanmadan onarılabilecek hasarlar, yapısal olmayan kayıplar içerir.
- Ağır Hasarlı: Yapının güvenliği tehlike altına girebilecek derecede ciddi hasarlar, acil müdahale gerektirir.
- Acil Yıkılacak: Yapının tamamen yıkılması veya tekrar kullanılamaz hale gelmesi kaçınılmazdır.
- Yıkık: Yapı tamamen yıkılmış ve kullanılamaz durumdadır.
- Değerlendirme Dışı, Girilemeyen, Tespit Edilemeyen ve Kapsam Dış: Bu kategoriler, yapıların durumunun belirlenemediği veya duruma göre değerlendirmeyi gerektirmeyen durumları ifade eder.
Bu sınıflandırma, sadece afet sonrası oluşan hasarların son durumu dikkate alınarak yapılacaktır ve yapıların genel performansını yansıtmaktadır.
Hasar Tespiti Sürecinin Aşamaları
Hasar tespit çalışmaları, aşağıdaki üç temel aşamada gerçekleştirilecektir:
- Afet Etkisinin Belirlenmesi: İlk aşamada, afetin yapıya etkisi ve hasarların genel durumu tespit edilir.
- İlk Hasar Tespiti: Olay sonrası ilk gözlemler ve ölçümler yapılarak, mevcut hasarın boyutu ve derecesi belirlenir.
- İtiraz ve Yeniden Değerlendirme: İlk rapora itiraz edilmesi halinde, ek inceleme ve detaylı analizler yapılarak nihai değerlendirme tamamlanır.
Her aşama, ulusal ve yerel afet yönetimi merkezlerinin koordinasyonu ve denetimi altında yürütülecek, tüm çalışmaların süresi ve kapsamı belirlenmiş olacaktır. Ayrıca, artçı depremler veya etkisinin devam ettiği durumlarda, yeniden hasar tespiti gerekip gerekmediği ilgili otoritelerin görüşü alınarak kararlaştırılacaktır.
Belgeleme ve Raporlama
Yapılan tüm hasar tespitleri detaylı şekilde belgelenerek, fotoğraflanacaktır. Bu fotoğraflar, çalışmanın güvenilirliğini artırmak ve ileride yapılacak incelemelerde referans olmak amacıyla saklanacaktır. Raporlar, afet etkisinin belirlenmesinden sonra hazırlanan detaylı listeler, icmallar ve tutanaklar ile desteklenecek ve ilgili kurumlara sunulacaktır.
Özellikle, acil yıkılacak ve ağır hasarlı yapılar için hazırlanan raporlar, yapının acil yıkım kararını da içerecek şekilde düzenlenecek ve yetkililere iletilecektir. Yapı kullanma izin belgeleri alınmış, güçlendirilmiş veya onarılmış yapılarla ilgili tapu kayıtları, afet sonrası durumlara göre güncellenecek veya kaldırılacaktır.
Teknolojiden Yenilikçi Yararlanma
Hasar tespiti sırasında teknolojik imkanlar önemli bir rol oynayacaktır. Çatı, kalkan duvar veya baca gibi yapısal unsurların hasarlarının tespiti için, gelişmiş hava araçları üzerine entegre edilen optik ve kızılötesi kameralar kullanılabilecektir. Bu sayede, bölgesel ve detaylı görsel analizler yapılacak ve hasarların boyutu daha kesin olarak belirlenecektir.
Ayrıca, dinamik sensörler ve gelişmiş yazılımlar kullanılarak, yapıların anlık performans parametreleri izlenecek ve değişimler hızlıca değerlendirilecektir. Bu teknolojik altyapı, hasarların erken tespiti ve önceliklendirilmesinde büyük katkı sağlayacaktır.
Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu siz yapın!