ABD-İran Gerilimi ve Son Gelişmeler

ABD ve Pentagon’un Saldırılar Üzerine Çelişkili Açıklamaları

Uluslararası diplomatlar ve analistler, ABD Başkanı Donald Trump’ın alışılmadık ve bazen çelişkili açıklamalarıyla dolup taşan tutumunu yakından takip ediyor. Trump, İran’ın nükleer tesislerine yapılan saldırıların ardından yaptığı açıklamada, "Tüm tesisleri tamamen yok ettik" ifadelerini kullanmış olsa da, Amerikan Savunma Bakanlığı’ndan alınan yeni bilgiler ve detaylı Pentagon raporları, bu iddianın gerçeği yansıtmadığını ortaya koyuyor. CNN ve New York Times gibi büyük haber kuruluşlarının ulaştığı Pentagon raporları, saldırıların İran’ın nükleer kapasitesine yalnızca kısa vadeli ve sınırlı zarar verdiğine işaret ediyor.

‘Birkaç Aylık Gecikmeyle İran’ın Nükleer Programı Yeniden İşlevsel Hale Gelebilir’

Geçen pazar gecesi gerçekleştirilen hava saldırılarında, Amerikan B-2 bombardıman uçakları İran’ın Natanz, İsfahan ve yerin yaklaşık 90 metre altında olduğu düşünülen Fordo nükleer tesislerini hedef aldı. 13 tonluk MOP (Massive Ordnance Penetrator) bombalarıyla gerçekleştirilen bu saldırılara rağmen, Trump ve Beyaz Saray, tesislerin tamamen yok edildiği iddiasını sürdürüyor. Ancak, Pentagon’un ön değerlendirmeleri ve sızdırılan raporlar, bu iddiaların gerçeği yansıtmadığını gösteriyor. Raporlara göre, İran’ın çekirdek nükleer unsurları büyük oranda zarar görmemiş ve İran yönetimi, birkaç ay içinde yeniden nükleer kapasitesini tekrar kazanabilir durumda. Ayrıca, zenginleştirilmiş uranyum miktarının yaklaşık 400 kilogram olduğu ve zenginleştirme santrifüjlerinin büyük ölçüde sağlam olduğu bilgisi de raporlarda yer alıyor.

‘Yalan Haber ve Karalama Kampanyası’

Trump, kendi sosyal medya platformu Truth Social üzerinden yaptığı açıklamada, söz konusu haberlerin, "tarihin en büyük askeri operasyonlarından birini karalama ve itibarsızlaştırma çabası" olduğunu öne sürdü. Ayrıca, CNN muhabiri Natasha Bertrand’ın işten çıkarılması yönünde çağrılarda bulundu. Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt ise, bu raporların büyük gizlilikle saklanan istihbarat bilgileri olduğunu ve sızdırılmasının siyasi amaçlar taşıdığını dile getirdi. Savunma Bakanı Pete Hegseth ise, söz konusu raporun düşük güvenilirliğe sahip olduğunu ve sızdırılma sürecinin bir siyasi manipülasyon olduğunu belirtti, FBI tarafından soruşturma başlatıldı.

CIA ve İran'ın Resmi Açıklamaları

ABD İstihbarat Ajansı CIA Direktörü John Ratcliffe, yaptığı açıklamada, saldırılar sonucunda İran’ın nükleer tesislerinin ciddi anlamda zarar gördüğünü belirtti. Ayrıca, Trump’ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff da sızıntıyı, "vatan hainliği" olarak nitelendirdi. Trump ise, NATO zirvesi sırasında yaptığı değerlendirmede, “İran’a karşı gerçekleştirdiğimiz operasyonlar, Hiroşima ve Nagazaki’ye atılan atom bombalarına benzer nitelikteydi ve savaşın sona ermesine katkı sağladı” ifadelerini kullandı. Bu arada, İsrailli yetkililer, Fordo’ya yapılan saldırıların, istihbarat ortaklığıyla gerçekleştirildiğini ve tesisin “tamamen ortadan kaldırıldığını” iddia etti, ancak İsrailli güvenlik kaynakları bu iddianın doğruluğundan şüpheli olduklarını açıkladı.

İran ve İsrail Arasındaki Savaş Dalgası

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, bölgede yaşanan son çatışmaların ardından yaptığı açıklamada, İran’ın nükleer programını durdurduklarını ve ileride tekrar saldırı düzenleyecekleri uyarısında bulundu. Netanyahu, “İran, nükleer silaha ulaşamayacak” diyerek, bölgedeki gerilimin devam edeceğine işaret etti. İran da, BM Daimi Temsilcisi Amir Said İravani aracılığıyla, uluslararası toplumun beklentilerinin ve İran’ın diplomasiye olan bağlılığının, ABD ve İsrail’in beklentilerinin aksine, giderek güçlendiğini savundu. İran, nükleer ve balistik füze programlarını durdurmaya yönelik uluslararası çabaların başarısız olduğunu ve bugün diplomasiye her zamankinden daha yakın olduklarını açıkladı. Ayrıca, İran Meclisi’nin, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile olan iş birliğini askıya alan yasa tasarısını kabul ettiği bildirildi. İran, nükleer tesislerinin güvenliğine ilişkin uluslararası denetimleri durdurmaya hazırlanıyor.

İran’daki Son Durum ve Askeri Gelişmeler

İsrail saldırılarında hayatını kaybettiği iddia edilen İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü Komutanı Tümgeneral İsmail Kaani’nin, Tahran’daki gösterilere katıldığı ve sağ olduğu görüldü. İran resmi haber ajansı IRNA, Kaani’nin öldüğü yönündeki haberlerin doğru olmadığını belirtti. İran medyası, savaş sırasında ölen üst düzey askerler ve bilim insanları adına düzenlenen törende, birçok yetkilinin katıldığını duyurdu. İsrail’in saldırılarında ağır yaralanan Hatemu’l Enbiya Merkezi Karargahı Komutanı Tümgeneral Ali Şadmani’nin ise hayatını kaybettiği doğrulandı. Ayrıca, İran’da son 12 gün içinde casusluk suçlamasıyla en az 700 kişinin tutuklandığı bildirildi. İran, saldırıların ardından üç kişiyi idam etti ve bu süreçte birçok kişinin de tutuklandığı açıklandı. Ayrıca, İran Hava Sahası, doğu ve güneydoğusundaki bölgelerde yeniden uçuşlara açıldı.